Alkoholowy udar mózgu – wpływ alkoholu na udar alkoholowy
Spis treści
Czym jest alkoholowy udar mózgu?
Udar mózgu to zespół objawów neurologicznych, które powstają i utrzymują się w wyniku nagłego zatrzymania dopływu krwi do mózgu. Do udaru mózgu dochodzi w wyniku zamknięcia, zwężenia lub pęknięcia dużej tętnicy (doprowadzającej krew do mózgu) lub małych tętniczek wewnątrzmózgowych. Krew przestaje doprowadzać tlen i substancje odżywcze do obszaru mózgu objętego niedokrwieniem, czego skutkiem jest szybko postępujące obumieranie tej części narządu.
Wyróżnia się zasadniczo dwa rodzaje udaru mózgu: udar niedokrwienny (nazywany również zawałem mózgu), do którego dochodzi na skutek zamknięcia lub zwężenia tętnicy / tętniczek oraz udar krwotoczny (nazywany potocznie wylewem), do którego dochodzi na skutek pęknięcia tętnicy / tętniczek. Około 80% wszystkich udarów to udary niedokrwienne.
Udar mózgu to jedno z wielu powikłań alkoholizmu, z jakimi muszą prędzej czy później zmierzyć się osoby uzależnione. Nadużywanie alkoholu doprowadza do uszkodzenia wątroby.
Udar alkoholowy
O udarze alkoholowym mówimy w odniesieniu do udaru niedokrwiennego, który wystąpił do 24 godzin od spożycia alkoholu. W przypadku chorych, którzy do momentu udaru cieszyli się dobrą kondycją i nie mieli innych schorzeń podnoszących ryzyko wystąpienia zawału mózgu - spożycie alkoholu może być uznane za przyczynę udaru.
Działanie alkoholu na organizm i psychikę człowieka jest złożone. W kontekście układu krwionośnego, w ramach licznych badań potwierdzono, że w ciągu 1-3 godzin od spożycia nawet niewielkiej porcji dowolnego alkoholu podnosi się ciśnienie krwi i tętno oraz zwiększa się krzepliwość krwi. Wymienione konsekwencje spożycia alkoholu przekładają się bezpośrednio na podwyższenie ryzyka wystąpienia zdarzeń sercowo - naczyniowych, przede wszystkim zawału i właśnie udaru niedokrwiennego / udaru alkoholowego (ale również i inne choroby, które współwystępują z alkoholizmem, lista jest naprawdę długa).
W przypadku osób spożywających alkohol regularnie i w dużych ilościach zagrożenie zawałem i udarem jest około sześciokrotnie wyższe niż w przypadku osób niepijących lub spożywających alkohol okazjonalnie.
Objawy udaru mózgu po alkoholu
Objawy udaru mózgu po alkoholu mogą być mylące. Zachowanie osoby, która ma udar, może nie różnić się znacząco od zachowania osoby, która po prostu jest pijana. Bardzo często bowiem do objawów przedawkowania alkoholu zaliczamy: bełkotliwą mowę, problemy z zachowaniem równowagi, problemy z utrzymaniem kieliszka czy trafieniem papierosem do ust, dziwny wyraz twarzy, dezorientację, wymioty czy w końcu utratę przytomności.
Tymczasem wszystkie wymienione wyżej symptomy mogą oznaczać rozpoczynający się udar mózgu. Najczęstsze objawy udaru alkoholowego i każdego innego udaru mózgu to:
- osłabienie mięśni twarzy z charakterystycznym "opadaniem" jednej części twarzy (np. opadający prawy lub lewy kącik ust)
- osłabienia i niedowłady w obrębie kończyn górnych i / lub dolnych - najczęściej obejmująca wyłącznie jedną stronę / połowę ciała
- zaburzenia równowagi i koordynacji ruchów
- zaburzenia widzenia - widzenie ograniczone, podwójne lub całkowita utrata widzenia w jednym oku
- zaburzenia mowy / mowa bełkotliwa, niewyraźna i trudna do zrozumienia (tzw. dyzartria) - będące konsekwencją osłabienia mięśni języka i gardła
- nagły, silny i ostry ból głowy
- zaburzenia świadomości i utrata przytomności
Objawy udaru alkoholowego mogą pojawić się w ciągu 1-2 godzin po spożyciu alkoholu, a następnie w ciągu kilku bądź kilkunastu godzin nasilać się, częściowo lub całkowicie ustępować i znowu się nasilać. Jeżeli wszystkie objawy ustępują samoistnie i całkowicie w ciągu maksymalnie 24 godzin - najczęściej diagnozuje się tzw. napad przemijającego niedokrwienia mózgu.
Pierwsza pomoc dla osoby z objawami udaru alkoholowego
Udar mózgu zabija w Polsce około 70 tysięcy osób rocznie! Przyczyną części tych udarów jest wcześniejsze długotrwałe spożywanie alkoholu lub jednorazowe wypicie alkoholu. Czas, w którym osoba z objawami udaru uzyska specjalistyczną pomoc jest kluczowy w kontekście jej szans na przeżycie oraz zachowania zdrowia i optymalnej sprawności. Chory powinien trafić do szpitala w ciągu maksymalnie 3 godzin od momentu wystąpienia pierwszych objawów - im szybciej, tym lepiej.
Pierwsza pomoc w przypadku podejrzenia udaru mózgu:
- Upewnij się, że znajdujecie się w bezpiecznym miejscu.
- Sprawdź podstawowe parametry życiowe chorego.
- Przytomnego chorego ułóż w pozycji leżącej z lekko uniesionym tułowiem (około 30- 40 cm) - nie podawaj wody, jedzenia i leków.
- Nieprzytomnego ale oddychającego chorego ułóż w pozycji bezpiecznej.
- Nieprzytomnego i nieoddychającego chorego ułóż płasko na plecach.
- Wezwij służby ratownicze - telefon alarmowy: 112 lub 999.
- Jeśli chory stracił przytomność i nie oddycha - rozpocznij resuscytację i kontynuuj ją do czasu przyjazdu pogotowia ratunkowego.
- Monitoruj stan przytomnego i oddychającego chorego do czasu przyjazdu pogotowia ratunkowego.
Alkohol a ryzyko udaru - najnowsze badania
Do niedawna w sprawie alkoholu i jego wpływu na układ krwionośny człowieka dominował pogląd, że spożywanie niewielkich ilości alkoholu w długofalowej perspektywie może mieć pozytywny wpływ na funkcjonowanie układu krwionośnego.
Naukowcy z Harvard T.H. Chan School of Public Health przeprowadzili przegląd i metaanalizę ponad dwudziestu badań z udziałem prawie 30 tys. uczestników. W wynikach swojej pracy stwierdzili, że umiarkowane picie (około 6 porcji alkoholu tygodniowo) powoduje wzrost ryzyka zdarzeń sercowo - zakrzepowych w ciągu 1 - 3 godzin po spożyciu trunku, ale już po upływie 24 godzin przepływ krwi się poprawia, a ryzyko zakrzepów się obniża, co przez niektórych naukowców było określane mianem ochronnego działania alkoholu w kontekście sprawności układu krwionośnego.
Najnowsze badania genetyczne przeprowadzone przez Naukowców z Uniwersytetu w Oksfordzie, Uniwersytetu Pekińskiego i Chińskiej Akademii Nauk Medycznych, którzy przez 10 lat obserwowali 500 tys. Chińczyków pokazały, że picie od jednego do dwóch drinków dziennie zwiększa ryzyko udaru niedokrwiennego o 10-15 proc., a spożywanie czterech lub więcej porcji alkoholu każdego dnia - zwiększają ryzyko udaru nawet o 35 proc.
Podsumowanie
Alkoholowy udar mózgu to udar niedokrwienny, powodujący obumieranie obszaru mózgu, który został objęty zdarzeniem. Bezpośrednią przyczyną udaru niedokrwiennego jest nagłe zamknięcie lub zwężenie tętnicy doprowadzającej krew do mózgu, lub tętniczek wewnątrzmózgowych. Spożycie nawet niewielkiej ilości alkoholu powoduje w ciągu 1-3 godzin wzrost ciśnienia i zwiększoną krzepliwość krwi, a w konsekwencji podnosi ryzyko wystąpienia udaru mózgu. Udar mózgu po alkoholu może nastąpić od godziny do 24 godzin po spożyciu alkoholu. Nadmierne spożywanie alkoholu i choroba alkoholowa sprawiają, że ryzyko wystąpienia udaru alkoholowego jest podwyższone stale, nawet sześciokrotnie!
O autorze
