JAKIE CHOROBY WSPÓŁWYSTĘPUJĄ Z ALKOHOLIZMEM?
Dość często zdarza się, że osoby uzależnione od alkoholu zmagają się również z innym zaburzeniem psychicznym. Czasami picie jest nieudolną próbą poradzenia sobie z problemami (np. depresją lub bezsennością), innym razem to druga choroba stanowi konsekwencję nadużywania substancji psychoaktywnej, a jeszcze innym – oba schorzenia występują niezależnie od siebie. Jednak w każdym przypadku podwójna diagnoza stanowi specyficzną sytuację wymagającą indywidualnego postępowania. Jakie choroby współwystępują z alkoholizmem?
Przypadek, w którym chory cierpi jednocześnie na alkoholizm oraz inne zaburzenie psychiczne, określany jest mianem podwójnej diagnozy, podwójnego rozpoznania lub podwójnego zaburzenia. Wbrew pozorom, takie sytuacje zdarzają się bardzo często. Szacuje się, że różnego rodzaju schorzenia psychologiczne zwiększają ryzyko wpadnięcia w nałóg aż o 2,7 razy. 29% osób z zaburzeniami nadużywa substancji psychoaktywnych lub spełnia kryteria uzależnienia. Z kolei u 37% alkoholików stwierdza się współwystępowanie innych tego typu schorzeń.
Jakie problemy wynikają z chorób współwystępujących z alkoholizmem? Przede wszystkim objawy obu problemów mogą nakładać się na siebie, znacznie utrudniając postawienie trafnej diagnozy. Czasami objawy psychotyczne wynikające z zespołu abstynencyjnego lub długotrwałego, intensywnego picia mogą sprawiać wrażenie symptomów zupełnie innej choroby. Działa to także w drugą stronę: wiele zachowań związanych z depresją, lękami czy zaburzeniami obsesyjno-kompulsywnymi może kojarzyć się z nałogiem.
Przeczytaj również: Leczenie alkoholizmu
Choroby afektywne, które współwystępują z alkoholizmem
Zastanawiając się nad tym, jakie choroby współwystępują z alkoholizmem najczęściej, nie sposób nie wspomnieć o zaburzeniach nastroju. Czasami smutek, drażliwość czy apatia u osób nadużywających substancji psychoaktywnych to reakcje chwilowe, które mijają po ich odstawieniu. Często jednak choroby te występują równocześnie, picie bywa odpowiedzią na obniżone samopoczucie lub maską depresji. Depresja wiąże się z obniżeniem aktywności i brakiem motywacji do działania, przez co cierpiący na nią pacjenci często nie widzą sensu podejmowania leczenia.
Podwójne rozpoznanie może dotyczyć także choroby afektywnej dwubiegunowej (maniakalno-depresyjnej), cyklotymii (stałych wahań nastroju) oraz dystymii (przewlekłego obniżenia nastroju). W przypadku zaburzeń afektywnych należy pamiętać o ryzyku samobójstwa oraz konieczności przyjmowania leków (psychiatra ma utrudnione zadanie, ponieważ musi dobrać takie, które nie mają potencjału uzależniającego).
Przeczytaj również: Leczenie uzależnień (terapia uzależnień)
Alkoholizm a nerwice
Wśród chorób współwystępujących z alkoholizmem bardzo często zdarzają się także zaburzenia nerwicowe, wśród których wyróżnić można fobie i lęki, nerwice natręctw, zaburzenia dysocjacyjne (takie jak amnezja, fuga czy osłupienie) oraz zaburzenia pod postacią somatyczną (np. psychogenne bóle czy niestrawność). Jednym z najciekawszych schorzeń tego typu jest zespół stresu pourazowego, czyli PTSD. Choroba ta może dotknąć osobę, która przeżyła sytuację wyjątkowo stresującą lub zagrażającą, np. gwałt, wojnę, klęskę żywiołową, pożar czy wypadek. Chorzy doświadczają napadów paniki lub agresji, a swoje trudne emocje często próbują „zagłuszyć” alkoholem, co nierzadko prowadzi do nałogu.
Przeczytaj również: Syndrom odstawienia alkoholu
Autor: Alicja Skibińska - psycholog