Jak zmienia się psychika alkoholika w trakcie terapii?
Uzależnienie to choroba psychiczna o skomplikowanym podłożu, która wiąże się z poważnymi zmianami w zakresie zdrowia fizycznego i emocjonalnego. Wyjście z nałogu nie jest więc rzeczą szybką ani przyjemną – proces terapeutyczny składa się z kilku etapów, podczas których chorzy doświadczają zróżnicowanych stanów psychicznych. Jaka jest psychika alkoholika podczas leczenia nałogu? Jak wyglądają poszczególne fazy zdrowienia, m.in. faza muru w alkoholizmie? Czytaj dalej i poznaj odpowiedzi na najważniejsze pytania.
Czego dowiesz się z artykułu:
- Jak zmienia się psychika alkoholika w trakcie terapii?
- Jak wyglądają poszczególne fazy terapii?
Spis treści
Psychika niepijącego alkoholika – co warto wiedzieć?
Mówiąc o uzależnieniu od alkoholu i procesie leczenia tego schorzenia, nie można pomijać niezwykle istotnej kwestii – mianowicie zmian, jakie zachodzą w psychice chorego. Terapia alkoholizmu nie jest procesem jednostajnym ani jednorodnym. Pacjent musi zmierzyć się z różnymi odcieniami szarości w swojej głowie; startuje z miejsca, gdzie panuje kompletna ciemność i czerń i powoli, stopniowo dochodzi do etapu, w którym jego życie nabiera nowych, pozytywnych barw.
Musisz wiedzieć, że opisane poniżej fazy zdrowienia/fazy trzeźwienia alkoholika, choć występują uniwersalnie, mogą się od siebie znacząco różnic pod kątem czasu trwania czy stopnia nasilenia poszczególnych objawów. Te rozbieżności wynikają przede wszystkim z indywidualnych uwarunkowań konkretnego pacjenta, ale także z różnych czynników zewnętrznych: wsparcia specjalistów ds. uzależnień czy placówki, w której chory przechodzi terapię.
Fazy zdrowienia – jak to wygląda w praktyce?
Psychika niepijącego alkoholika to dość skomplikowane zagadnienie. Większość opracowań naukowych przytacza 4, czasami 5 etapów zdrowienia pacjenta uzależnionego od alkoholu. Łącznie w trakcie tych kilkunastu miesięcy obserwuje się u chorych zmiany w zachowaniu: w stosunku do innych osób oraz do samych siebie, inne podejście pod kątem akceptacji swojego problemu, fundamentalne zmiany na podłożu psychicznym itd. Fazy te opisujemy bardziej szczegółowo poniżej.
Etap I – początek leczenia i faza niepokoju (do ok. 15 dni)
Etap pierwszy znany jest także pod nazwą fazy odwrotu. Chory początkowo przechodzi proces odtruwania – detoksykacji alkoholowej, której celem jest usunięcie toksyn z organizmu i dostarczenie niezbędnych witamin oraz minerałów. Pacjent decyduje, czy rozpoczyna leczenie w prywatnym ośrodku terapii alkoholizmu, czy na szpitalnym oddziale leczenia uzależnień. Detoks trwa zwykle ok. 15 dni – w tym czasie chory doświadcza trudnych stanów emocjonalnych (ogólne rozbicie, poczucie zagubienia), pojawiają się również silne dolegliwości fizyczne.
Etap II – faza "miesiąca miodowego" (15-45 dni)
To jeden z najprzyjemniejszych i pozornie najłatwiejszych etapów – pozornie, bo do powodzenia terapii jest jeszcze długa droga. Chory czuje, że może wszystko, jest zadowolony z dotychczasowych postępów i spogląda optymistycznie na to, co przyniosą kolejne dni. Powyższe stany wynikają z reakcji chemicznych w mózgu – nadmiernej produkcji neuroprzekaźników i hormonów szczęścia. Pacjent jest niezwykle pewny siebie, ma silne poczucie sprawczości i kontroli nad sobą. Pojawia się mylne przeświadczenie, że najgorsze już na nim.
Etap III – faza muru. Alkoholizm zaczyna o sobie przypominać (46-120 dni)
Psychika trzeźwego alkoholika wykazuje na tym etapie znaczne zmiany – a konkretnie powrót do początkowej fazy zwątpienia i poczucia beznadziei. Faza muru w alkoholizmie jest jednym z najbardziej wymagających okresów dla pacjentów. Zaczynają nimi targać bardzo silne emocje: zwątpienie, apatia, przytłoczenie obowiązkami związanymi z terapią. Do tego dochodzą męczące dolegliwości fizyczne.
Podczas fazy muru psychika niepijącego alkoholika zaczyna domagać się powrotu do używki. Alkohol miałby być remedium na problemy, dlatego w tym momencie niezwykle istotne jest wsparcie specjalistów. Doradzą oni, jak nie wrócić do picia i przetrwać ten trudny okres.
„Faza ta wymaga bardzo silnej woli osoby uzależnionej, do walki ze swym nałogiem. W fazie tej, jest ważne wsparcie przez rodzinę i bliskich.”
Etap IV – faza przystosowania i stabilizacji (ok. 4-6 miesięcy)
Po fazie muru przychodzi okres względnej stabilizacji, wyciszenia i równowagi. Próżno doszukiwać się u chorego większej euforii, z drugiej jednak strony nie obserwuje się też stanów depresyjnych. Czasami mogą występować epizody, w który pacjent czuje się "znudzony" życiem na trzeźwo.
Etap V – faza rozwiązań (ok. 6-12 miesięcy)
Jaka jest psychika alkoholika w ostatniej fazie, czyli etapie "rozwiązań"? Terapia zaczyna dawać realne efekty, a odstawienie alkoholu wydaje się naturalną i rozsądną decyzją. Chory odzyskuje kontrolę na swoim życiem, rozwiązuje zaległe problemy, aktywnie szuka rozwiązań i wyrabia nowe zdrowe nawyki. Postępy w pracy nad sobą są źródłem satysfakcji i dumy. Na tym końcowym etapie najważniejsza jest wytrwałość.
Jak wygląda psychika trzeźwego alkoholika. Podsumowanie
Psychika trzeźwego alkoholika zmienia się diametralnie w trakcie leczenia i jest to całkowicie naturalne zjawisko. Ważne jednak, by w tym czasie przebywać pod opieką specjalistów, np. z prywatnych ośrodków terapeutycznych. Sprawdź cennik ośrodka leczenia alkoholizmu WANT i skontaktuj się z nami, jeśli potrzebujesz pomocy!
Przeczytaj także: Jak zapobiegać nawrotom alkoholizmu oraz jakie są fazy nawrotu choroby alkoholowej.
O autorze
mgr Waldemar Wantoch-Rekowski
psycholog, specjalista psychoterapii uzależnień
Pomysłodawca i współwłaściciel Ośrodka „WANT”, od 20 lat pomagający osobom uzależnionym. Ukończył studia psychologiczne w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej w Sopocie oraz Studium Pomocy Psychologicznej i Studium Terapii Uzależnień w Warszawie. Odbył staż kliniczny oraz superwizje w WOTUW Stanomino i brał udział w wielu kursach i terapiach dla osób uzależnionych. W 2008 roku zaczął tworzyć Poradnię Leczenia Uzależnień w Szpitalu Specjalistycznym w Kościerzynie, a w 2013 roku, powołał do życia ośrodek terapii uzależnień „WANT”.