Jak zapobiegać nawrotom alkoholowym?
Nawroty alkoholowe to zagadnienie, które powszechnie wiąże się z uzależnieniem od alkoholu i dotyczy osób, które są w trakcie lub zakończyły terapię. Jak sobie z nimi radzić? Jakie są najbardziej klasyczne objawy nawrotów alkoholowych i co robić, by ponownie nie popaść w ciąg? Czytaj dalej!
Spis treści
Czym są nawroty alkoholowe?
Choroba alkoholowa jest poważnym schorzeniem, które definiowane jest jako nawrotowe. Niestety nie da się jej całkowicie wyleczyć, choć skuteczna terapia alkoholowa pozwala utrwalić nowe, zdrowe nawyki, które pozwalają znacznie zredukować jej toksyczny wpływ na życie chorego. W przypadku uzależnienia od napojów procentowych często pojawiają się niezwykle silne chęci sięgnięcia po kieliszek. Co ważne, mogą one występować także po odbyciu specjalistycznego leczenia. Nawroty alkoholowe, bo o nich mowa, to zwykle nieodzowny element procesu terapeutycznego, stawiany w opozycji do procesu trzeźwienia.
Nawroty choroby alkoholowej rozumiane są jako sam fakt ponownego sięgnięcia po alkohol i poddanie się potrzebie picia, przy czym to nie wyczerpuje tematu. O nawrotach mówimy już wcześniej, gdy chory zmaga się z głodem alkoholowym. Na szczęście można wyróżnić dość specyficzne sygnały ostrzegawcze nawrotu choroby alkoholowej, które pozwalają odpowiednio szybko zareagować i nie dopuścić do złamania abstynencji.
Czy nawroty choroby alkoholowej dotyczą każdego uzależnionego?
Bezpieczna odpowiedź na to pytanie brzmi: to zależy. Nawroty alkoholowe dotyczą wyłącznie osób, które przechodzą proces leczenia i zdecydowały się na podjęcie radykalnych kroków (rozumianych jako odstawienie alkoholu). To muszą być świadome działania, których bezpośrednim celem nie jest abstynencja, lecz właśnie chęć całkowitej zmiany swojego dotychczasowego życia. Nie wszyscy uzależnieni akceptują zalecenia dla trzeźwiejących alkoholików i nie są szczerzy ani ze sobą, ani z najbliższym otoczeniem.
Ci jednak, którzy decydują się działać i są świadomi zagrożeń oraz trudności na drodze do trzeźwości, muszą pogodzić się z możliwością występowania nawrotów alkoholowych. Ich skala oraz częstotliwość różni się w zależności od konkretnego przypadku – u niektórych mogą pojawiać się stosunkowo często (np. na skutek działania tzw. wyzwalaczy), inni z kolei nie będą mieć epizodów nawrotowych nawet przez kilka lat życia w abstynencji.
Przyczyny nawrotów alkoholowych
Rozważania o alkoholizmie i nawrotach nie będą kompletne, jeśli nie wspomnimy o ich przyczynach – inaczej wyzwalaczach. Potęgują one ryzyko wystąpienia głodu alkoholowego i mogą być bardzo groźne w skutkach. Wyzwalacze dzielimy na zewnętrzne i wewnętrzne. Pierwsza grupa to czynniki określające czas, miejsce i wszelkie inne okoliczności kojarzące się z piciem, np. osoby towarzyszące choremu podczas sięgania po kieliszek. Wyzwalacze wewnętrzne to z kolei stany emocjonalne odczuwane przez uzależnionego, które poprzez picie mogą być tłamszone (lęk, irytacja, niepokój, poczucie winy, smutek, poczucie samotności) lub wzmacniane (radość, pewność siebie, podekscytowanie itd.).
Nawroty choroby alkoholowej – objawy i niepokojące sygnały
Zapobieganie nawrotom alkoholowym nie jest rzeczą prostą, niemniej dysponując odpowiednią wiedzą o symptomach i, co równie ważne, wsparciem najbliższych osób oraz profesjonalnych terapeutów, można im skutecznie zaradzić. Objawy nawrotów choroby alkoholowej dzielą się na powszechne dla wszystkich uzależnionych i na te bardziej indywidualne. Ogólnie można przedstawić je w następujący sposób:
- Zmiany fizyczne – potliwość, drżenie ciała, trudności ze snem, utrata apetytu, wrażenie "suszenia" w ustach, potrzeba wypicia alkoholu (uzależniony nie wie, jak radzić sobie z głodem alkoholowym).
- Zmiany psychiczne – przygnębienie, huśtawki emocjonalne, poczucie bezsilności i niemocy, niepokój, napięcie i rozdrażnienie.
- Zmiany behawioralne – nieufność i podejrzliwość wobec osób z otoczenia, popadanie w konflikty z innymi ludźmi, opuszczanie meetingów, terapii i grup wsparcia w leczeniu uzależnień, podświadome szukanie kontaktu z innymi alkoholikami.
- Zmiany w sferze prywatnej i zawodowej – zaniedbywanie codziennych obowiązków w pracy i w domu, zamykanie się na pomoc przyjaciół i rodziny, stopniowe wracanie do wcześniejszego trybu życia, którego wynikiem było regularne picie.
Skoro wiesz już, jakie są objawy nawrotu choroby alkoholowej, czas sprawdzić, jak do niego nie dopuszczać
Nawroty w chorobie alkoholowej – co robić, by do nich nie dopuścić?
Wiele osób zastanawia się, jak zapobiegać nawrotom alkoholowym – to skomplikowana kwestia. Kluczowe jest dobre rozeznanie w objawach nawrotu choroby alkoholowej, umiejętność wczesnego wychwycenia sygnałów ostrzegawczych, a także ograniczenie kontaktu z ryzykownymi dla chorego wyzwalaczami. Zaleca się także uczestnictwo w różnego rodzaju terapiach, warsztatach i spotkaniach dotyczących nawrotów uzależnienia. W procesie trzeźwienia szczególnie poleca się program HALT, zakładający unikanie głodu, złości, samotności oraz zmęczenia.
Pamiętaj, że renomowany prywatny ośrodek leczenia uzależnień to zawsze dobry krok na drodze do trzeźwości i zachowania abstynencji. Specjaliści z takich placówek zajmują się kompleksowym wsparciem i pomocą dla chorych, którzy mają problemy z regularnymi nawrotami alkoholowymi. Sprawdź, jaka jest cena leczenia w ośrodku terapii uzależnień WANT – zapraszamy do kontaktu już dziś!
O autorze

mgr Waldemar Wantoch-Rekowski
psycholog, specjalista psychoterapii uzależnień
Pomysłodawca i współwłaściciel Ośrodka „WANT”, od 20 lat pomagający osobom uzależnionym. Ukończył studia psychologiczne w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej w Sopocie oraz Studium Pomocy Psychologicznej i Studium Terapii Uzależnień w Warszawie. Odbył staż kliniczny oraz superwizje w WOTUW Stanomino i brał udział w wielu kursach i terapiach dla osób uzależnionych. W 2008 roku zaczął tworzyć Poradnię Leczenia Uzależnień w Szpitalu Specjalistycznym w Kościerzynie, a w 2013 roku, powołał do życia ośrodek terapii uzależnień „WANT”.