Substancje uzależniające – wpływ na organizm

Czego dowiesz się z artykułu:

• Jaki jest wpływ substancji uzależniających na organizm człowieka?,
• Jaki jest wpływ substancji psychoaktywnych na organizm człowieka?;

Trzy mechanizmy uzależnień

Wspomniane trzy podstawowe mechanizmy uzależnień to:

• Mechanizm nałogowego regulowania uczuć - kiedy osoba uzależniona nie umie sobie poradzić z dyskomfortem emocjonalnym, sięga po substancję, od której jest uzależniona, aby złagodzić ten dyskomfort i odczuć ulgę.
• Mechanizm iluzji i zaprzeczania - osoba uzależniona zaprzecza jakoby miała problem z uzależnieniem, oskarża innych o swoje problemy i uznaje, że sięga po substancję, od której jest uzależniona, ponieważ to osoby trzecie albo sytuacje życiowe przyczyniają się do tego. Z uwagi na zaburzenie funkcji poznawczych nie dostrzega, że jej problemy wynikają właśnie z sięgania po alkohol czy leki.
• Mechanizm rozproszonego i rozdwojonego „ja” - substancja uzależniająca sprawia, że kiedy jest się pod jej wpływem ma się poczucie własnej wartości i sprawczości, natomiast w chwilach trzeźwości traci się te złudzenia na rzecz poczucia wstydu, upokorzenia, cierpienia.

Choć wpływ substancji uzależniających na organizm człowieka jest różny - wszystko zależy od tego, po jaką substancję sięgamy - wspomniane wyżej mechanizmy towarzyszące uzależnieniu są zawsze takie same. Różne rodzaje uzależnień (fizyczne, psychiczne, emocjonalne, społeczne) dają więc różne objawy, choć u ich źródeł tkwią te same problemy z emocjami, myśleniem oraz obrazem samego siebie.

Wpływ substancji psychoaktywnych na organizm człowieka

Substancje psychoaktywne to związki chemiczne lub ich mieszaniny, które mają bezpośredni wpływ na funkcjonowanie ośrodkowego układu nerwowego. Efektem tego są zmiany postrzegania, nastroju, świadomości, procesów poznawczych oraz zachowania.

Możemy dokonać podziału środków psychoaktywnych na:

• Środki psychoaktywne o działaniu stymulującym, czyli stymulanty (amfetamina, kokaina oraz ich pochodne).
• Środki psychoaktywne o działaniu depresyjnym, czyli depresanty (opiaty, benzodiazepiny, alkohol).
• Środki psychoaktywne o działaniu halucynogennym, czyli halucynogeny (LSD, meskalina, psylocyna, psylocybina).

Aby stwierdzić, pod wpływem którego z nich pozostaje osoba odurzona należy wykonać test uzależnień, np. badania skriningowe, które wykażą obecności konkretnej substancji w materiale biologicznym (surowicy, moczu, włosach, płynach z jamy ustnej itd.).

Alkohol - najpopularniejszy z depresantów

Jak łatwo zauważyć, jednym ze środków psychoaktywnych jest alkohol - wpływa on bezpośrednio na funkcjonowanie układu nerwowego, w tym m.in. móżdżek, hipokamp i płaty czołowe, co powoduje zaburzenia motoryki, pamięci i kontroli zachowania. Wpływ alkoholu na organizm odczuwany jest początkowo jako odprężenie, relaks, przyjemność (wpływ na receptory GABA, dodatkowe uwalnianie się dopaminy i serotoniny, oddziaływanie na receptory opioidowe), ale wraz ze wzrostem jego stężenia we krwi pojawiają się zmęczenie, znużenie i senność, problemy z pamięcią, koordynacją i zaburzenia motoryki.

Warto mieć świadomość, że wpływ narkotyków na organizm człowieka, a alkohol jako substancja o działaniu psychoaktywnym także jest narkotykiem,  jest ogromny – od utraty kontroli nad swoim życiem, a nawet myślami, aż po wyniszczenie zdrowia fizycznego oraz psychicznego.