Majaczenie alkoholowe (delirium tremens) – przyczyny, objawy i leczenie
Delirium tremens, czyli delirium alkoholowe występuje w sytuacji nagłego odstawienia alkoholu. Organizm przyzwyczajony do regularnie dostarczanej dawki etanolu, doznaje szoku, gdy nagle jej nie otrzymuje. Majaczenie alkoholowe to jedno z powikłań zespołu abstynencyjnego, dlatego jego wystąpienie, powinno stanowić wystarczający powód do niezwłocznego zwrócenia się o pomoc do ośrodka leczenia uzależnień alkoholowych. W artykule omawiamy przyczyny delirium alkoholowego, objawy delirium oraz leczenie majaczenia alkoholowego.
Spis treści
Przyczyny delirium alkoholowego
Podczas długotrwałego, regularnego nadużywania alkoholu, w organizmie zachodzą pewne zmiany. Uważa się, że alkohol wpływa na zwiększenie wrażliwości receptorów dopaminowych. Podczas jego odstawienia, dochodzi natomiast do wzrostu aktywności beta-hydroksylazy dopaminy, co ma istotne znaczenie dla ośrodkowego układu nerwowego.
Najprościej mówiąc, organizm przyzwyczaja się do obecności alkoholu, więc kiedy zaczyna go brakować, doświadcza on całkowitej dysregulacji. Nagle znika czynnik, który odpowiada za hamowanie układu nerwowego. Zaczynają więc przeważać przekaźniki stymulujące jego czynność, w efekcie czego pojawia się delirium tremens. Zagadką pozostaje jedynie fakt, dlaczego delirium alkoholowe występuje jedynie u około 10-15 % osób uzależnionych.
Majaczenie alkoholowe - objawy delirium tremens
Biała gorączka alkoholowa występuje najczęściej w ciągu 1-3 dni od ograniczenia lub całkowitego odstawienia alkoholu, a utrzymywać się może nawet do 3 dni.
Głównymi objawami delirium alkoholowego są:
- zaburzenia orientacji allopsychicznej,
- silne pobudzenie,
- wahania nastroju,
- halucynacje, omamy słuchowe i wzrokowe,
- silny lęk,
- zaburzenie rytmu dnia i nocy,
- gorączka,
- nudności i wymioty,
- nadmierna potliwość,
- przyspieszone bicie serca
- wzrost ciśnienia tętniczego krwi,
- przyspieszony oddech,
- drżenia mięśniowe lub napady drgawek
- agresja
- badania laboratoryjne mogą wykazać również hiperglikemię, podwyższony poziom mocznika, bilirubiny, aminotransferaz, leukocytozę i wzrost OB.
Delirium tremens może pojawić się zupełnie niespodziewanie, bez względu na czas i miejsce, w którym znajduje się chory. Sytuacja może zdarzyć się, np. podczas pobytu w szpitalu, kiedy pacjent, ze względu na okoliczności, nie ma możliwości spożywania alkoholu. Personel szpitala, nie znając dokładnej sytuacji pacjenta, może mieć problem z określeniem, dlaczego jego stan uległ tak nagłemu pogorszeniu.
Leczenie białej gorączki alkoholowej
Delirium tremens, inaczej majaczenie alkoholowe stanowi zagrożenie życia i wymaga hospitalizacji. Podczas napadu, śmierć ponosi około 20% osób, u których występują dodatkowe schorzenia i około 5 % osób bez innych problemów zdrowotnych. Dlatego, będąc świadkiem wystąpienia objawów majaczenia alkoholowego, należy bezzwłocznie wezwać pogotowie ratunkowe.
Osoby z delirium alkoholowym muszą przyjmować leki, w celu ograniczenia objawów. Zastosowanie mogą znaleźć m.in: benzodiazepiny, czyli leki o działaniu przeciwlękowym i uspokajającym, np. diazepam, lorazepam i neuroleptyki, czyli substancje łagodzące depresję i schizofrenię. Zalecane są także duże dawki witaminy B1 oraz dożylne podawanie płynów.
Pacjenci z majaczeniem alkoholowym wymagają ścisłej obserwacji, z powodu zwiększonego ryzyka wystąpienia komplikacji m.in. zaburzeń rytmu serca, zapaści krążeniowo-oddechowej, zachłystowego zapalenia płuc oraz depresji oddechowej. Po zakończeniu hospitalizacji, powinni niezwłocznie zgłosić się na odwyk alkoholowy.
O autorze
mgr Waldemar Wantoch-Rekowski
psycholog, specjalista psychoterapii uzależnień
Pomysłodawca i współwłaściciel Ośrodka „WANT”, od 20 lat pomagający osobom uzależnionym. Ukończył studia psychologiczne w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej w Sopocie oraz Studium Pomocy Psychologicznej i Studium Terapii Uzależnień w Warszawie. Odbył staż kliniczny oraz superwizje w WOTUW Stanomino i brał udział w wielu kursach i terapiach dla osób uzależnionych. W 2008 roku zaczął tworzyć Poradnię Leczenia Uzależnień w Szpitalu Specjalistycznym w Kościerzynie, a w 2013 roku, powołał do życia ośrodek terapii uzależnień „WANT”.