Ukryty alkoholizm – objawy i leczenie
Alkoholizm może rozwijać się długo i niepostrzeżenie, bo granica między piciem dla przyjemności a przymusem sięgania po alkohol jest zwykle trudna do wykrycia. Pierwsza faza uzależnienia rozwija się w sferze duchowej, więc nawet najbliżsi alkoholika mogą przez długi czas nie dostrzegać problemu. Nie pomaga też powszechne wyobrażenie alkoholizmu, gdyż skojarzenia odnoszą się do zaniedbanych, bełkoczących do siebie mężczyzn z marginesu społecznego. Ludzi bez pracy i bez perspektyw, którzy kroczą przez życie z puszką piwa w ręku... Ukryty alkoholizm może natomiast dotyczyć każdego! Jak rozpoznać objawy ukrytego alkoholizmu? Jak pomóc uzależnionemu?
Czego dowiesz się z artykułu:
- Czym jest ukryty alkoholizm?,
- Jak są objawy ukrytego alkoholizmu?,
- Jak rozpoznać ukryty alkoholizm?,
- Jak leczyć ukryty alkoholizm?;
Spis treści
Co to jest ukryty alkoholizm?
Ukryty alkoholizm może dosięgnąć każdego. Uzależniony może być nasz szef, nasz przyjaciel i ulubiony sąsiad z posesji obok. Alkoholikiem może być człowiek czysty, bardzo zadbany, mający rodzinę, dom i dobrze płatną pracę. Może to być człowiek wesoły, uśmiechnięty, życzliwy i bardzo pomocny. Lekarz, sędzia, księgowy, farmaceuta, nauczyciel…
Ukryty alkoholizm występuje zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Dotyczy najczęściej osób z niskim poczuciem własnej wartości, które nie wierzą w siebie i nie potrafią szukać pomocy. Nie radzą sobie z własnym życiem i własnymi emocjami, a często też z doznanymi w dzieciństwie traumami. Na uzależnienie od alkoholu szczególnie podatne mogą być:
- osoby, które piły alkohol już w bardzo młodym wieku,
- osoby, które wychowały się w otoczeniu, gdzie pito dużo alkoholu,
- osoby, które są podatne na wpływ otoczenia,
- osoby, które są słabe psychicznie i wrażliwe na krytykę,
- osoby, które “zapijają” problemy, aby lepiej radzić sobie z nimi.
Ukryty alkoholizm – objawy
Alkoholizm jest piętnem, a poczucie wstydu sprawia, że człowiek za wszelką cenę próbuje ukryć swoje uzależnienie. W każdy możliwy sposób broni się przed wyjawieniem problemu, gdyż dzięki temu zachowuje twarz i może spokojnie pić dalej. Wysokofunkcjonujący alkoholik potrafi przez wiele lat ukrywać swoje uzależnienie i zwykle robi to bardzo skutecznie. Bardzo długo może funkcjonować i żyć na wysokim poziomie. Wypieranie i szukanie usprawiedliwienia to jeden z mechanizmów uzależnienia, a ludzie bardzo długo mogą usprawiedliwiać picie znajomego, mówiąc, że:
- nie jest on alkoholikiem, bo ma pracę, dom i rodzinę,
- nie jest on alkoholikiem, bo nie bije żony i dzieci,
- nie jest on alkoholikiem, bo pije tylko piwo,
- nie jest on alkoholikiem, bo nie pije codziennie,
- nie jest on alkoholikiem, bo pije tylko po to, żeby się odstresować...
Pierwsze niepokojące objawy widoczne gołym okiem, pojawiają się zwykle dopiero w zaawansowanej fazie uzależnienia, gdy alkohol całkowicie przejmie kontrolę nad życiem. Warto więc jak najszybciej rozpoznać symptomy ostrzegawcze i objawy ukrytego alkoholizmu. Są one często bardzo subtelne, ale mogą rzucić się w oczy osobom, które na co dzień przebywają z uzależnionym. Jakie objawy mogą wskazywać na ukryty alkoholizm? Powinno nas zaniepokoić, jeśli bliska osoba:
- Często pije alkohol w samotności, kiedy myśli, że nikt go nie widzi,
- Spożywa alkohol do posiłków,
- Rozpoczyna dzień od tzw. porannego piwa,
- Regularnie, codziennie picie piwa, wina lub wódki nawet w niewielkich ilościach,
- Szuka okazji do picia, coraz częściej imprezuje i inicjuje spotkania zakrapiane alkoholem (weekendowy alkoholik),
- Ponagla innych i zachęca do częstszego wypijania "kolejek",
- Po alkoholu zachowuje się zupełnie inaczej – staje się towarzyski, ekstrawertyczny, rozrywkowy, rozmowny, odważny, wyluzowany, pewny siebie i pozbawiony zahamowań,
- Nie może oprzeć się pokusie, aby napić się na rozgrzewkę przed wyjściem na imprezę,
- Nie umie skończyć pić, aż do całkowitego odurzenia i “urwania filmu”,
- Ma trudności z przypomnieniem sobie, co się działo po spożyciu alkoholu,
- Ma coraz "mocniejszą głowę", gdyż zwiększa się tolerancja na alkohol,
- Kłamie na temat ilości wypijanego alkoholu,
- Prawie po każdym spotkaniu ze znajomymi lub klientami wraca do domu pijany,
- Odczuwa przymus opróżnienia do końca rozpoczętej butelki,
- Ma na ciele rany lub siniaki,
- Nerwowo reaguje na wszelkie uwagi o swoim piciu,
- Staje się rozdrażniony w sytuacjach utrudnionego dostępu do alkoholu,
- Gubi wartościowe rzeczy,
- Nie umie odmówić sobie picia nawet w sytuacjach, kiedy wie, że nie powinien tego robić,
- Prowadzi auto po alkoholu,
- Nie umie się relaksować i odpoczywać bez alkoholu,
- Sięga po trunek w stresowych sytuacjach i stanach wzmożonego napięcia nerwowego, po doznaniu przykrości i niepowodzenia lub w ramach odprężenia,
- Pije, aby złagodzić przykre objawy wcześniejszego picia,
- Ma za sobą nieudane próby ograniczania picia.
Przeczytaj również: Fazy alkoholizmu – wstępna, ostrzegawcza, krytyczna i chroniczna
Ukryty alkoholizm – objawy związane z wyglądem
Alkoholizm objawia się nie tylko w zachowaniu i samopoczuciu uzależnionego, ale również w jego wyglądzie. Alkoholizm bardzo często sprawia, że człowiek pijący staje się szczuplejszy. Z jednej strony wynika to z utraty wody, gdyż alkohol prowadzi do odwodnienia. Po wypiciu 1 litra piwa stracimy ok. 1400 ml płynów. Odwodnienie szybko stanie widoczne na twarzy, gdyż skóra stanie się szara, a zmarszczki i niedoskonałości nabiorą wyrazistości. Alkohol rozszerza również naczynia krwionośne, oczy stają się podkrążone, pojawiają się zaczerwienienia i opuchnięcia na twarzy. Utrata wagi też nie jest powodem do zadowolenia, gdyż wiąże się ze spowolnieniem możliwości organizmu do syntezy białka.
Przeczytaj również: Objawy alkoholizmu – wygląd
Ukryty alkoholizm – leczenie
Im wcześniej rozpozna się objawy rozwijającego się alkoholizmu, tym większe są szanse na powrót do normalnego życia. Jeśli podczas kontaktu z bliskimi, zauważysz niepokojące sygnały ostrzegawcze, warto zaproponować pomoc.
Alkoholizm to choroba ciała i duszy. Alkoholik nie panuje nad piciem i nie dostrzega negatywnych skutków swojego uzależnienia. Nie potrafi się przyznać do problemu, bo wie, że oznacza to konieczność leczenia. Osoba uzależniona ma duże szanse zerwać z nałogiem, ale wymaga fachowego leczenia. Leczenie alkoholizmu to długotrwały proces, w którym stosuje się różne metody terapeutyczne. Trzeba również pamiętać, że alkoholizm jest chorobą przewlekłą i postępującą, więc mogą wystąpić nawroty choroby alkoholowej. Z tego też względu alkoholik musi się zgłosić do ośrodka terapii uzależnień, gdzie pozna mechanizmy kierujące uzależnieniem i nauczy się przestrzegać zaleceń i technik, by wytrwać w trzeźwości do końca życia.
O autorze
mgr Waldemar Wantoch-Rekowski
psycholog, specjalista psychoterapii uzależnień
Pomysłodawca i współwłaściciel Ośrodka „WANT”, od 20 lat pomagający osobom uzależnionym. Ukończył studia psychologiczne w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej w Sopocie oraz Studium Pomocy Psychologicznej i Studium Terapii Uzależnień w Warszawie. Odbył staż kliniczny oraz superwizje w WOTUW Stanomino i brał udział w wielu kursach i terapiach dla osób uzależnionych. W 2008 roku zaczął tworzyć Poradnię Leczenia Uzależnień w Szpitalu Specjalistycznym w Kościerzynie, a w 2013 roku, powołał do życia ośrodek terapii uzależnień „WANT”.