Terapeuta uzależnień – kim jest i jak może Ci pomóc?
Terapeuta uzależnień jest osobą realizującą lub współrealizującą procesy terapeutyczne, których celem jest wsparcie osób uzależnionych oraz współuzależnionych, ich reedukacja i resocjalizacja. W ramach swojej pracy terapeuta wykonuje działania diagnostyczne i analityczne, terapeutyczne oraz profilaktyczne i edukacyjne.
Czego dowiesz się z artykułu:
- Kim jest specjalista terapii uzależnień?
- Kim jest instruktor terapii uzależnień?
- Jakie są zadania i kompetencje terapeuty uzależnień?
- Jakie uzależnienia leczy terapeuta?
- Gdzie pracuje terapeuta leczenia uzależnień?
Terapeuta uzależnień - specjalista
Specjalista terapii uzależnień to zawód z obszaru ochrony zdrowia. Uzyskanie tytułu specjalisty terapii uzależnień jest możliwe w przypadku osób posiadających wyższe wykształcenie kierunkowe (przede wszystkim: psychologia, pedagogika, socjologia, resocjalizacja), które dodatkowo ukończą certyfikowane szkolenie w dziedzinie uzależnień w placówkach akredytowanych przez Krajowe Biuro do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii (KBdSPN) lub Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych (PARPA).
Terapeuta posiada kompleksową wiedzę terapeutyczną i psychoterapeutyczną oraz wiedzę medyczną, psychologiczną i pedagogiczną. Odpowiednie wykształcenie i ukończenie specjalistycznych szkoleń pozwala terapeucie na przeprowadzanie skutecznych diagnoz zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania, które są efektem zażywania substancji psychoaktywnych bądź rezultatem uzależnień behawioralnych oraz projektowanie i prowadzenie terapii (indywidualnej i grupowej), działań edukacyjnych, społecznych i profilaktycznych.
Terapeuta od uzależnień - instruktor
Instruktor terapii uzależnień może udzielać pomocy osobom uzależnionym pod nadzorem i kierunkiem specjalisty terapii uzależnień. Instruktorem może zostać osoba posiadająca minimum średnie wykształcenie, choć preferowane jest kierunkowe wykształcenie wyższe. Certyfikat instruktora terapii uzależnień można otrzymać po ukończeniu programu szkolenia akredytowanego przez KBdSPN lub PARPA.
Instruktor terapii uzależnień będzie działał pod kierunkiem specjalisty i w ramach odpowiednio zaprojektowanego programu terapeutycznego. Zadaniem instruktora jest przede wszystkim pomaganie osobie uzależnionej w zerwaniu z nałogiem oraz stopniowym odzyskiwaniu kontroli nad życie i powracaniem do prawidłowego funkcjonowania w społeczeństwie.
Zadania i kompetencje zawodowe terapeutów uzależnień
Zawód terapeuty uzależnień jest zawodem zaufania publicznego. Aby móc realizować się w pracy terapeutycznej i skutecznie pomagać osobom uzależnionym i współuzależnionym terapeuta musi posiadać wysokie kompetencje społeczne i umiejętności interpersonalne.
Dobry terapeuta uzależnień to osoba otwarta, spostrzegawcza, wytrwała i empatyczna, wyróżniająca się wysoką odpornością emocjonalną oraz umiejętnością właściwego reagowania w trudnych lub krytycznych sytuacjach (takich jak choćby nawroty w uzależnieniach u pacjentów). Terapeutę powinna ponadto cechować zdolność do autoanalizy i samodzielność oraz wrażliwość na kwestie etyczne, dyscyplina i dyskrecja.
Najważniejsze zadania specjalisty terapii uzależnień:
- diagnozowanie pacjentów na potrzeby opracowywania planów leczenia i terapii
- określanie celów i planowanie pracy terapeutycznej dopasowanej do potrzeb pacjenta
- prowadzenie terapii indywidualnej i/lub grupowej
- prowadzenie szczegółowej dokumentacji terapeutycznej
- ewaluacja planów terapeutycznych
- tworzenie programów profilaktycznych i edukacyjnych.
Obowiązkiem każdego terapeuty uzależnień jest aktualizowanie wiedzy, przede wszystkim psychologicznej, medycznej oraz na temat używek i uzależnień behawioralnych, ale również zmieniających się kryteriów diagnostycznych.
Specjalizacje - terapeuta alkoholowy, terapeuta uzależnień od narkotyków
Terapeuta w ramach przygotowywania do zawodu lub dokształcania się może zdecydować o wyspecjalizowaniu się i skoncentrowaniu na prowadzenia wyłącznie terapii wybranych uzależnień. Terapeuta od uzależnień alkoholowych będzie na przykład pracował na rzecz reedukacji i resocjalizacji osób uzależnionych od alkoholu, a terapeuta uzależnień od narkotyków - na rzecz narkomanów. Specjalista może również wyspecjalizować się w prowadzeniu terapii dla osób współuzależnionych, bądź terapii uzależnień behawioralnych.
Sprawdź, jakie są najczęstsze uzależnienia w Polsce, których leczenie może wymagać wsparcia terapeutycznego.
Gdzie pracuje terapeuta leczenia uzależnień?
Terapeuta uzależnień może oferować swoje usługi w ramach prywatnej praktyki (własny gabinet), w szpitalach, publicznych ośrodkach zdrowia i zakładach leczenia uzależnień oraz prywatnych klinikach i ośrodkach terapii uzależnień, takich jak Want.
Prywatny ośrodek leczenia uzależnień dla wielu osób uzależnionych jest sposobem na ekspresowe znalezienie profesjonalnej pomocy - bez konieczności oczekiwania na odległe terminy i zdawania się na losowych lekarzy i terapeutów. Ponadto większość prywatnych ośrodków terapii oferuje doskonałe warunki pobytowe, pełną dyskrecję oraz kompleksową opieką, obejmującą również bezpieczne odtruwanie organizmu (detoksykacja alkoholowa, detoks narkotykowy i lekowy).
Dowiedz się jakie warunki leczenia oferuje Want i jaka jest cena leczenia uzależnienia w prywatnym ośrodku.
Podsumowanie
Terapeuta od uzależnień może być specjalistą lub instruktorem terapii uzależnień. Zadaniem przedstawicieli obydwu zawodów jest pomaganie osobom uzależnionym w wychodzeniu z nałogu oraz odzyskiwaniu kontroli nad życiem. Specjalista terapii uzależnień zajmuje się całym procesem terapeutycznym, od diagnozowania pacjenta, poprzez projektowanie terapii i jej prowadzenie, po ewaluację programu terapeutycznego. Instruktor działa pod kierunkiem specjalisty, prowadząc terapię z pacjentami uzależnionymi i osobami współuzależnionymi.
O autorze

mgr Waldemar Wantoch-Rekowski
psycholog, specjalista psychoterapii uzależnień
Pomysłodawca i współwłaściciel Ośrodka „WANT”, od 20 lat pomagający osobom uzależnionym. Ukończył studia psychologiczne w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej w Sopocie oraz Studium Pomocy Psychologicznej i Studium Terapii Uzależnień w Warszawie. Odbył staż kliniczny oraz superwizje w WOTUW Stanomino i brał udział w wielu kursach i terapiach dla osób uzależnionych. W 2008 roku zaczął tworzyć Poradnię Leczenia Uzależnień w Szpitalu Specjalistycznym w Kościerzynie, a w 2013 roku, powołał do życia ośrodek terapii uzależnień „WANT”.