Uzależnienie od maszyn hazardowych – jak uzyskać pomoc?
Tytułowe automaty często kojarzą się z wyposażeniem sklepów monopolowych, barów czy też salonów gier. Taki odbiór może znacząco zaburzać perspektywę. Z pozoru gra wydaje się niewinną zabawą, do której wykorzystywane są niewielkie nominały.
W tym przypadku problemem okazuje się jednak regularność. Granie staje się nieodłącznym elementem rutyny. Stopniowo topnieją środki przeznaczone na rozrywkę. Później gracz sięga głębiej do kieszeni i zaczyna naruszać budżet, który powinien posłużyć do zaspokojenia innych potrzeb. W międzyczasie cały czas pogłębia się uzależnienie.
W żadnym wypadku nie należy bagatelizować nałogu związanego z grą na maszynach. Za opisywanym procesem stoi równie wyniszczający mechanizm jak w przypadku zakładów bukmacherskich, loterii czy też zasiadania do stołu w kasynie (i tak jak każde uzależnienie, czy gra na loterii, czy gra w kasynie, odwyk jest wskazany również przy uzależnieniu od automatów). Wszystkie wymienione przykłady sprowadzają się do utrwalenia uzależnienia od hazardu.
Spis treści
Dlaczego nałogowy hazardzista nie potrafi powiedzieć sobie „stop”?
Osoby zmagające się z uzależnieniem opanowały posługiwanie się kłamstwem do perfekcji. Nie tylko są one w stanie zwodzić innych ludzi, ale też samych siebie. W efekcie nałogowy hazardzista potrafi w każdej sytuacji zracjonalizować swoje chybione decyzje. W końcu na horyzoncie cały czas znajduje się wizja zwycięstwa, która kusi, by próbować dalej. Podświadomie jednak celem przestaje być wygrywanie, a staje się sama gra. Każda kolejna runda stanowi impuls wyzwalający ekscytujący dreszczyk emocji. Ten aspekt ma również podłoże hormonalne, które upaja umysł osoby uzależnionej.
Warto zaznaczyć, że zapalnikiem wcale nie musi być wyłącznie automat do gry znajdujący się w zasięgu wzroku bądź myśli. W świadomości nałogowego hazardzisty tworzy się swoista bańka. W jej obrębie znajdują się elementy, które łączą się z uzależnieniem. Tym samym bodźcem do gry może stać się spotkanie kolegi, który kojarzy się ze wspólnymi zmaganiami. Rzeczywistość zaczyna przypominać pole minowe. Na każdym kroku znajdują się punkty zapalne, które odtwarzają zgubny mechanizm.
Pomoc dla osoby uzależnionej od maszyn hazardowych – od czego zacząć?
Istnieje spore prawdopodobieństwo, że porzucenie nałogu będzie wymagało wsparcia bliskich osób i interwencji specjalistów. Odzyskanie kontroli nad swoim życiem ma jednak znacznie mniejsze szanse powodzenia bez woli i zaangażowania osoby uzależnionej. Warto samodzielnie podjąć inicjatywę i wypracować sobie solidny fundament pod kolejne etapy leczenia. Jak przestać grać w maszyny?
Zdobądź się na uczciwość wobec samego siebie
Nałogowi hazardziści, narkomani i alkoholicy charakteryzują się podobnym podejściem do odpowiedzialności za swoje czyny. Przez długi czas starają się wypierać istnienie problemu. W związku z tym pierwszym kamieniem milowym jest zbudowanie świadomości o swoim uzależnieniu. Wstępną diagnozę można postawić poprzez wykonanie testu hazardzisty, czy też zestawienie własnych poczynań z typowymi symptomami nałogu. Porównaj swoje postawy z sytuacjami umieszczonymi na poniższej liście:
- granie na pieniądze stało się dla Ciebie nieodłącznym elementem życia,
- podczas przerw towarzyszą Ci myśli związane z maszynami hazardowymi,
- przedłużający się brak kontaktu z automatami wywołuje rozdrażnienie,
- fantazjujesz o wygranych,
- po porażkach usiłujesz odrobić straty,
- zaciągasz długi na poczet kontynuowania rozgrywki.
Nie musisz pasować do wszystkich kryteriów, aby zacząć podejrzewać wystąpienie mechanizmu uzależnienia. Nawet jeden spełniony warunek stanowi już niepokojący sygnał. Być może nie jesteś jeszcze w zaawansowanym stadium. Im szybciej zawrócisz ze ślepej uliczki, tym sprawniej odzyskasz kontrolę. Na tym etapie po prostu przyznaj przed sobą, że potrzebujesz zmiany nawyków.
Pogłębiaj wiedzę
Obawa przed nieznanym towarzyszy wszystkim ludziom. W związku z tym warto pogłębić swój stopień świadomości na temat uzależnień. Dzięki temu utwierdzisz się w przekonaniu, że wpadłeś w sidła nałogu. Poza tym perspektywa zmiany przestanie napawać Cię lękiem, bo dowiesz się czego można się spodziewać.
W poszukiwaniu informacji na temat uzależnień staraj się przywiązywać dużą wagę do selekcji źródeł. W dobie internetu można trafić na wielu samozwańczych liderów opinii i przypadkowych ludzi, którzy nie stłumią pokusy udzielenia „złotej rady”. Staraj się polegać na publikacjach opracowanych przez uznane autorytety z dziedziny terapii uzależnień od automatów.
Gdzie szukać pomocy dla uzależnionych od maszyn hazardowych?
Nałóg sprawia, że nawet najprostsze czynności zaczynają się jawić jako przeszkody nie do pokonania. Nie można stawiać zbyt wygórowanych wymagań. Powrót na właściwe tory bardziej przypomina maraton niż sprint. Po drodze zdarzą się przystanki, wątpliwości, a nawet nawroty. To całkowicie naturalna kolej rzeczy w tej sytuacji. Trzeba po prostu pielęgnować w sobie nadzieję i konsekwentnie próbować wrócić na szlak wiodący do stabilizacji. Nieocenionym wsparciem będą następujące formy pomocy osobom uzależnionym od maszyn hazardowych.
Rozmowa z bliskimi
Uzależnienie często prowadzi do ochłodzenie relacji z rodziną i przyjaciółmi. Czasem dochodzi wręcz do zerwania kontaktów. Wiele uzależnionych osób sądzi, że bliscy postawili na nich krzyżyk. W wielu przypadkach to jednak wyolbrzymiona perspektywa. Takie wyobrażenie chroni przed skonfrontowaniem się z dodatkowym poczuciem wstydu. Wbrew pozorom wielu nałogowych hazardzistów ciąż może liczyć na emocjonalne wsparcie bliskich osób. Warto zadbać o odtworzenie relacji, gdyż odegrają one niebagatelną rolę w toku terapii uzależnienia od hazardu.
Telefon zaufania
Nałogowi hazardziści często pozostają osamotnieni. W takiej sytuacji telefon zaufania może stanowić dobry sposób na zmierzenie się z problemem. Po drugiej stronie znajduje się obca osoba, co pomaga zdobyć się na szczere wyznanie. Specjalista udzieli niezbędnych informacji i wskazówek dotyczących dalszych poczynań. Pomoc dla osoby uzależnionej od maszyn hazardowych jest prowadzona za pośrednictwem następujących linii telefonicznych:
- 116 123 – Kryzysowy telefon zaufania (dostępny codziennie w godzinach 14:00-22:00),
- 801 889 880 – Telefon zaufania przy Instytucie Psychologii Zdrowia Polskiego Towarzystwa Psychologicznego (dostępny codziennie od 17:00 do 22:00).
Terapia uzależnień
Największą szansę na powodzenie zapewnia udział w profesjonalnym leczeniu. Z całą pewnością warto udać się do ośrodka leczenia uzależnień. Terapia przebiega wielotorowo. Nałogowy hazardzista nie tylko porzuca zgubne nawyki, ale również uczy się na nowo funkcjonować w społeczeństwie, unikając gry na maszynach.
O autorze
mgr Waldemar Wantoch-Rekowski
psycholog, specjalista psychoterapii uzależnień
Pomysłodawca i współwłaściciel Ośrodka „WANT”, od 20 lat pomagający osobom uzależnionym. Ukończył studia psychologiczne w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej w Sopocie oraz Studium Pomocy Psychologicznej i Studium Terapii Uzależnień w Warszawie. Odbył staż kliniczny oraz superwizje w WOTUW Stanomino i brał udział w wielu kursach i terapiach dla osób uzależnionych. W 2008 roku zaczął tworzyć Poradnię Leczenia Uzależnień w Szpitalu Specjalistycznym w Kościerzynie, a w 2013 roku, powołał do życia ośrodek terapii uzależnień „WANT”.