Lęki po alkoholu – czym są i jak sobie radzić ze stanami lękowymi?
Osoby uzależnione od alkoholu w różny sposób starają się tłumaczyć, dlaczego po niego sięgają. Jedną z najczęściej podawanych przyczyn jest nadzieja na złagodzenie objawów depresji oraz leków. To jednak błędne koło. Nawet jeśli spożywanie napojów procentowych przynosi im chwilową ulgę, to regularne picie często wywołuje odwrotną reakcję organizmu, pogłębiając stany lękowe. Poczucie niepokoju i przygnębienia stają się jeszcze bardziej odczuwalne, niż przed rozpoczęciem picia. Z tego artykułu dowiesz się, czym są lęki po alkoholu, a także jak sobie z nimi radzić.
Czego dowiesz się z artykułu:
- Kto to jest suchy alkoholik?,
- Jak zachowuje się suchy alkoholik?,
- Jaka jest rola wsparcia i terapii dla suchego alkoholika?;
Spis treści
Przyczyny i mechanizmy lęków po alkoholu
Jak wiadomo, skutki uzależnienia od alkoholu mogą być różne, w zależności od czasu trwania nałogu, intensywności picia, ogólnego stanu zdrowia uzależnionego oraz innych czynników. Nawet jeśli z początku wydają się pozytywne, to prędzej lub później doprowadzą do niepożądanych reakcji organizmu, które z czasem będą się wyłącznie pogłębiać. Lęki alkoholowe są jednym z najczęstszych skutków regularnego picia. Ma to związek z zaburzeniem poziomu neurotransmiterów w mózgu, takich jak dopamina, serotonina czy GABA. W wyniku tej reakcji początkowo wzrasta euforia, jednak wraz ze zmniejszaniem się ilości alkoholu we krwi, uczucie to przemija, ustępując miejsca poczuciu niepokoju. Innymi przyczynami lęków mogą być powodowane przez napoje procentowe zaburzenia snu, odwodnienie, zmiany elektrolitowe czy spadek cukru. Gwałtowne procesy, jakie dokonują się w organizmie, wywołują także stany lękowe po odstawieniu alkoholu. Taka reakcja bardzo utrudnia walkę z nałogiem.
Objawy lęków alkoholowych
Jednym ze sposobów, jak leczyć alkoholizm, jest trening asertywności. Odmawianie sobie picia może być jednak trudne w sytuacji, gdy odstawieniu towarzyszą stany lękowe. Jak dokładnie się to objawia? Lęki po piciu alkoholu mogą manifestować się na różne sposoby. Wśród najbardziej prawdopodobnych objawów, występujących z różnym natężeniem, wyróżnia się:
Fizyczne objawy leków po alkoholu
- podwyższone tętno i ciśnienie tętnicze
- przyśpieszony oddech oraz duszności
- ból w klatce piersiowej
- ból brzucha
- ból i zawroty głowy
- drżenie mięśni lub głosu
- zwiększone pocenie się
- nudności
- bezsenność lub nieefektywny sen
- omdlenia
Psychiczne objawy leków alkoholowych
- długotrwałe poczucie niepokoju, bezradności lub przytłoczenia
- paraliżujący strach
- myśli pesymistyczne
- poczucie utraty kontroli nad umysłem lub ciałem
Jak radzić sobie z lękami po alkoholu?
Rozwiązanie, jakim jest przymusowe leczenie alkoholika, to często jedyna opcja w przypadku zaawansowanego nałogu. Jednak stany lękowe po alkoholu mogą pojawić się już na wczesnym etapie uzależnienia, kiedy osoba pijąca i jej bliscy jeszcze nie zdają sobie sprawy z problemu. Jeśli ktoś, niedługo po spożyciu napoju procentowego, zauważa u siebie któreś z opisanych wyżej objawów, zdecydowanie nie powinien ich ignorować. Prawdopodobieństwo, że z czasem takie reakcje będą się nasilać, jest wysokie. Jednocześnie rośnie ryzyko pojawienia się kolejnych objawów, z którymi związane są lęki po alkoholu. Jak z tym walczyć? Pierwszym krokiem może być konsultacja ze specjalistą, który oceni sytuację i zaplanuje odpowiednią terapię. Zgłoszenie się do lekarza lub terapeuty na wczesnym etapie daje największe szanse stosunkowo szybkiego rozwiązania problemu. W łagodniejszych przypadkach często pomagają techniki relaksacyjne, właściwe odżywianie i nawodnienie. W tych poważniejszych konieczna okazuje się psychoterapia lub leki. Najlepsze efekty w pokonaniu lęków po alkoholu daje połączenie odpowiednio dobranych środków medycznych oraz pracy z terapeutą, np. terapii poznawczo-behawioralnej. Polega ona na nauce rozpoznawania nieprawidłowych wzorców myślowych i związanych z nimi odczuć. Następnie tworzy się nowe schematy reagowania na myśli oraz emocje, co pozwala zmienić nawyki. W tym konkretnym przypadku chodzi o to, aby oduczyć się sięgania po alkohol w celu pozornego rozwiązywania problemów, zastępując to innym sposobem.
Gdzie leczyć stany lękowe po alkoholu?
Kiedy osoba odczuwająca lęk po alkoholu zdecyduje się na terapię, staje przed wyborem: leczenie alkoholizmu prywatnie czy na NFZ? Oba rozwiązania mają zarówno plusy, jak i minusy. W obu przypadkach można otrzymać specjalistyczną pomoc na wysokim poziomie. Na czym polegają więc różnice?
Leczenie lęków alkoholowych na NFZ
Terapia w placówkach mających umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia jest, dla osób posiadających ubezpieczenie, bezpłatna. To istotne kryterium dla znacznej części osób uzależnionych, które może zniechęcić cennik leczenia w prywatnym ośrodku leczenia uzależnień.
Leczenie lęków po alkoholu prywatnie
W walce ze stanami lękowymi liczy się czas, a prywatny ośrodek leczenia alkoholizmu może zaoferować wcześniejsze terminy w porównaniu do trwającego nawet miesiącami oczekiwania na leczenie na NFZ. Prywatne ośrodki są ponadto chwalone za bardziej indywidualne podejście do pacjentów.
Alkohol a stany lękowe są ściśle powiązane, gdyż regularne picie może pogłębiać uczucie niepokoju, spowodowane różnymi objawami. Radzenie sobie z tym problemem wymaga kontaktu ze specjalistą oraz właściwej terapii. Wybór między leczeniem na NFZ a prywatnie zależy od indywidualnych potrzeb i dostępności terminów.
O autorze
mgr Waldemar Wantoch-Rekowski
psycholog, specjalista psychoterapii uzależnień
Pomysłodawca i współwłaściciel Ośrodka „WANT”, od 20 lat pomagający osobom uzależnionym. Ukończył studia psychologiczne w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej w Sopocie oraz Studium Pomocy Psychologicznej i Studium Terapii Uzależnień w Warszawie. Odbył staż kliniczny oraz superwizje w WOTUW Stanomino i brał udział w wielu kursach i terapiach dla osób uzależnionych. W 2008 roku zaczął tworzyć Poradnię Leczenia Uzależnień w Szpitalu Specjalistycznym w Kościerzynie, a w 2013 roku, powołał do życia ośrodek terapii uzależnień „WANT”.