Jak kłamie narkoman – dlaczego narkoman manipuluje?
Podejrzewasz u bliskiej osoby uzależnienie od narkotyków? Chcesz dowiedzieć się, jak zachowują się takie osoby i jak rozpoznać uzależnienie? Przeczytaj nasz artykuł!
Czego dowiesz się z artykułu:
- Jak zachowuje się narkoman?,
- Jak manipuluje narkoman?,
- Jak kłamie narkoman?,
- Jak rozpoznać manipulacje narkomana?;
Spis treści
Jak zachowuje się narkoman?
Uzależnienie od narkotyków jest poważnym problemem, prowadzącym zarówno do zmian w zachowaniu, jak i fizycznych zmian w ciele. Osoba uzależniona może mieć problemy z mówieniem, koncentracją oraz koordynacją ruchową. Może doświadczać ospałości po nagłych epizodach nadpobudliwości oraz na odwrót.
Mózg narkomana z czasem staje się coraz bardziej zależny od substancji, które spożywa uzależniony. Narkomani bardzo często okłamują swoich bliskich, aby ukryć swój nałóg lub zminimalizować skutki z nim związane. Kłamstwa są złożone i dobrze przemyślane. Z czasem są jednak coraz trudniejsze do utrzymania, przez co osoba uzależniona powoli traci zaufanie najbliższych osób.
Wraz z rozwojem uzależnienia, jego ukrycie jest coraz trudniejsze. Narkotyki wpływają na zdolność racjonalnego myślenia oraz radzenia sobie z emocjami. Narkoman staje się agresywny, co prowadzi do przemocy werbalnej, a nierzadko również i fizycznej.
Wpływ narkotyków na uczucia
Narkotyki zapewniają uczucie euforii i relaksu. Osoba uzależniona może również odczuwać znieczulenie emocjonalne lub przeintensyfikowane reakcje na niektóre sytuacje. Przyjemne uczucie po narkotykach jest tak naprawdę chwilowe. W dłuższej perspektywie narkotyki prowadzą do uczucia pustki i osamotnienia.
Gdy uzależniony pozostaje pod wpływem substancji, jego uczucia mogą być zniekształcone, a nawet całkowicie zatopione. Z tego też względu uzależnieni często podejmują nieracjonalne decyzje i zachowują się zupełnie inaczej, niż osoby, które nie są uzależnione. Z kolei gdy uzależniony nie jest pod wpływem narkotyków, jego świat staje się szary i smutny.
Jak manipuluje narkoman?
Narkomani są tak naprawdę mistrzami manipulacji. Wykorzystują uczucia i niewiedzę bliskich osób, tak, by mieć komfortowe warunki do spożywania narkotyków oraz by nie ponosić konsekwencji. Mogą prosić o pieniądze, by móc kupić narkotyki, jednocześnie kłamiąc, że potrzebują na coś zupełnie innego. Narkoman najczęściej stawia narkotyki na pierwszym miejscu, a ich posiadanie i zażywanie jest dla niego priorytetem. Jest więc w stanie zrobić naprawdę wiele, by osiągnąć swój cel.
Gdy bliscy dowiedzą się o uzależnieniu, narkoman może obiecywać im zmianę oraz udawać, że nie spożywa już żadnych narkotyków. Umysł takiej osoby nie jest w stanie przyjąć do świadomości, że to właśnie nałóg jest największym problemem. Narkomani często zdają sobie z tego sprawę dopiero w momencie, w którym tracą wszystko, co mają. Chodzi tu o pracę, dach nad głową, pieniądze, pasje, jak i najbliższe osoby.
Jak rozpoznać manipulacje narkomana?
Osoby uzależnione często wykorzystują uniwersalne schematy, takie jak:
- zaprzeczanie – gdy bliska osoba zaczyna podejrzewać narkomana o kłamstwa i uzależnienie, ten zaprzecza,
- odwracanie uwagi – gdy rozpoczyna się rozmowę o problemach uzależnionego, ten zmienia temat i odwraca uwagę rozmówcy,
- agresja – gdy bliska osoba zaproponuje detoks narkotykowy, narkoman najczęściej reaguje agresją i krzykiem,
- obwinianie innych – narkomani często próbują zrzucić winę na bliskie osoby i tłumaczą, że spożywanie narkotyków to skutek np. złego traktowania przez partnera czy problemów życiowych,
- koloryzowanie – osoby uzależnione często zapamiętują jedynie pozytywne aspekty związane ze spożywaniem narkotyków, z kolei o negatywnych konsekwencjach zapominają i wypierają je.
Kłamstwa narkomana są niewielkim problemem. Osoby uzależnione są zdolne do poważniejszych działań, np. do okradania najbliższych osób. Gdy zaczynają znikać drobne przedmioty i pieniądze, najczęściej jest to znak, że narkoman chce zdobyć środki na narkotyki. W skrajnych przypadkach takie osoby mogą nawet grozić swoim bliskim.
Jak zachęcić narkomana do leczenia?
Leczenie narkomanii pozwala raz na zawsze skończyć z nałogiem oraz powrócić do normalnego życia. Jak jednak zachęcić osobę uzależnioną i uświadomić jej, że ośrodek leczenia uzależnień to dla niej najlepsze rozwiązanie? Przede wszystkim należy zachować cierpliwość i być konsekwentnym. Skutecznym sposobem jest przeprowadzenie interwencji, polegającej na rozmowie z najbliższymi osobami uzależnionego. Przyjaciele i członkowie rodziny powinni wyrazić chęć pomocy oraz przedstawić choremu fakty wskazujące na jego uzależnienie.
Podczas rozmowy nie należy obarczać uzależnionego winą ani mieć do niego pretensji, bowiem to w niczym nie pomoże. Należy okazać empatię i wsparcie. Najbardziej radykalną opcją jest wdrożenie procedury sądowej, która ma celu zobowiązanie osoby uzależnionej do leczenia odwykowego. Nie jest to prosta decyzja, jednak w dłuższej perspektywie przynosi znacznie więcej korzyści, niż szkód. Prywatny ośrodek zapewni uzależnionemu odpowiednie wsparcie i pomoże wrócić do normalnego życia. Cennik prywatnego ośrodka leczenia uzależnień może się różnić w zależności od placówki.
O autorze
mgr Waldemar Wantoch-Rekowski
psycholog, specjalista psychoterapii uzależnień
Pomysłodawca i współwłaściciel Ośrodka „WANT”, od 20 lat pomagający osobom uzależnionym. Ukończył studia psychologiczne w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej w Sopocie oraz Studium Pomocy Psychologicznej i Studium Terapii Uzależnień w Warszawie. Odbył staż kliniczny oraz superwizje w WOTUW Stanomino i brał udział w wielu kursach i terapiach dla osób uzależnionych. W 2008 roku zaczął tworzyć Poradnię Leczenia Uzależnień w Szpitalu Specjalistycznym w Kościerzynie, a w 2013 roku, powołał do życia ośrodek terapii uzależnień „WANT”.