Dieta w chorobie alkoholowej – jaka powinna być właściwa dieta alkoholowa?
Spis treści
Alkoholizm a dieta
W zaawansowanych stadiach choroby alkoholowej osoba uzależniona może nawet w 50% zaspokajać swoje dzienne zapotrzebowanie kaloryczne ze spożywanego alkoholu, które to zjawisko bywa określane jako dieta alkoholowa. Równocześnie są to tzw. puste kalorie, które nie dostarczają organizmowi żadnych wartościowych składników odżywczych. Efekt? Postępujące niedobory pokarmowe we wszystkich kategoriach: węglowodanów, białek, tłuszczów oraz składników mineralnych (przede wszystkim: wapnia, magnezu, cynku i żelaza).
Konsekwencje "diety alkoholowej"
Konsekwencje niedoborów poszczególnych składników odżywczych mogą być bardzo rozległe i obejmować funkcjonowanie wszystkich układów i narządów organizmu człowieka. Niedobory białka mogą powodować m.in.: dezorganizację i obniżenie efektywności przenoszenia składników pokarmowych do tkanek i narządów. Choroba alkoholowa i dieta alkoholika prowadzi do niedoboru witamin i minerałów, które mogą prowadzić m.in. do: kurzej ślepoty, rozmiękania kości, zaburzeń krzepliwości krwi, niedokrwistość oraz zaburzeń w funkcjonowaniu układu nerwowego, zaburzeń pamięci i zaburzeń równowagi. Ponadto niedobór tłuszczów i białek zmniejsza syntezę neuroprzekaźników w mózgu, a to z kolei zwiększa podatność osoby uzależnionej na typowe objawy choroby alkoholowej jak na wahania nastroju i zachowania agresywne, a także zaburzenia lękowe i depresję.
Detoks - oczyszczenie i uzupełnienie niedoborów
Objawy niedoborów pokarmowych bardzo silnie manifestują się w ciągu pierwszych dni abstynencji. Detoks od alkoholu, który może być przeprowadzony na początku leczenia, jeszcze przed rozpoczęciem terapii, pozwala nie tylko na usunięcie toksyn z organizmu alkoholika, ale również szybkie i skuteczne uzupełnienie braków składników odżywczych. Wyrównanie poziomu makroelementów, minerałów i witamin efektywnie wzmacnia organizm, dodając pacjentowi sił do podjęcia walki z nałogiem.
Dieta dla alkoholika - rola diety w leczeniu choroby alkoholowej
Odpowiednio zaprojektowana i zbilansowana dieta ma kluczowe znaczenie dla zdrowia każdego człowieka. Dieta w alkoholizmie powinna w 100% zaspokajać zapotrzebowanie energetyczne osoby chorej oraz efektywnie uzupełniać niedobory witamin i minerałów, które w ciągu lat nadmiernego picia zachwiały gospodarką organizmu. Prawidłowe odżywianie ma pozytywny wpływ na samopoczucie i stan psychiczny osoby uzależnionej oraz jest niezbędna w leczeniu alkoholizmu. Może również przesądzać o skuteczności leczenia farmakologicznego.
W diecie dla alkoholika stosuje się z reguły zwiększoną ilość białek (tzw. dieta wysokobiałkowa), których zadaniem jest uzupełnianie w organizmie osoby chorej aminokwasów (tyrozyny i tryptofanu). Pozwala to na stopniową odbudowę układu nerwowego w zakresie syntezy neuroprzekaźników w mózgu. Możliwe staje się ustabilizowanie nastroju osoby uzależnionej, łagodzenie objawów lękowych oraz poprawa jakości odpoczynku nocnego. W połączeniu z unormowanym poziomem cukru we krwi oraz poprawą funkcjonowania wątroby zasilanej zwiększoną podażą wielonienasyconych kwasów tłuszczowych zmniejsza się głód alkoholowy, a utrzymanie abstynencji jest zdecydowanie łatwiejsze.
Prawidłowa dieta w alkoholizmie
Dieta dla alkoholika powinna być ułożona przez specjalistę / dietetyka, który uwzględni indywidualne cechy osoby uzależnionej, m.in. wzrost, masę ciała, poziom aktywności oraz ogólną kondycję i stan zdrowia. Najważniejsze zasady w diecie alkoholowej są tożsame z ogólnymi zasadami zdrowego odżywiania, a składniki odżywcze, które alkoholikowi dostarczać będzie dieta w leczeniu alkoholizmu - jego organizm wykorzysta do regeneracji po odstawieniu alkoholu. W procesie regeneracji organizmu po długotrwałym truciu go alkoholem niezastąpiona jest dieta alkoholowa. Jadłospis powinien być tak skomponowany, aby dostarczyć brakujące wartości odżywcze, które wcześniej były wypłukane przez dietę alkoholika w trakcie choroby, czyli alkohol przyjmowany w różnych formach.
Zasady układania diety w chorobie alkoholowej
Osoba uzależniona od alkoholu powinna spożywać pełnowartościowe posiłki o odpowiedniej kaloryczności i z prawidłowym udziałem procentowym poszczególnych składników odżywczych (zgodnie z zaleceniami dietetyka).
Najważniejsze zasady diety dla alkoholika:
- jeść regularnie: 4-5 posiłków dziennie, co około 3-4 godziny
- oprzeć dietę na razowym pieczywie i kaszach, chudym mięsie i rybach, dużej ilości świeżych warzyw i świeżych owocach
- ograniczyć do minimum spożywanie pokarmów wysoko przetworzonych typu fast-food
- ograniczyć do minimum spożywanie popularnych słodyczy zawierających duże ilości cukrów prostych
- dbać o prawidłowe nawodnienie organizmu - minimum 1,5 - 2 litry wody dziennie
- wybierać potrawy lekkostrawne, bez ostrych i drażniących przewód pokarmowy przypraw.
Dieta alkoholowa - jadłospis. Przykład poprawnej diety dla alkoholika
Jadłospis w diecie alkoholowej to minimum 4 - 5 posiłków, które będą dostarczać średnio od 300 do 500 kcal. Jak może wyglądać przykładowy jadłospis w diecie dla alkoholika?
- śniadanie - owsianka ze świeżymi owocami i orzechami
- II śniadanie - gotowane jajka z chlebem razowym i porcją świeżych warzyw
- obiad - gotowany lub pieczony kurczak z brązowym ryżem lub dowolna kaszą, z dodatkiem ulubionych warzyw
- podwieczorek -sałatka owocowa, koktajl owocowy lub owocowo - warzywny, smoothie
- kolacja - kanapki na chlebie razowym z tuńczykiem, tosty z serem i chudą wędliną.
Podsumowanie
Prawidłowa, odpowiednio zbilansowana dieta w alkoholizmie umożliwia wzmocnienie organizmu i stopniowe uzupełnianie niedoborów składników odżywczych. Wyrównanie niedoborów najważniejszych składników (aminokwasów, tłuszczów wielonienasyconych) oraz unormowanie poziomu cukru we krwi pozytywnie wpływa na samopoczucie i kondycję osoby uzależnionej, minimalizuje efekty głodu alkoholowego oraz ułatwia wytrwanie w abstynencji.
O autorze
