Alkoholowy zespół abstynencyjny – ile trwa, objawy i leczenie
Alkoholik, który spożywa alkohol regularnie i w nadmiernych ilościach, przyzwyczaja organizm do codziennej dawki trunku. Jeśli któregoś dnia nagle go odstawi, organizm przeżyje szok i będzie domagał się zaspokojenia swojego głodu. Drastyczne odstawienie alkoholu powoduje dolegliwości, które określa się jako alkoholowy zespół abstynencyjny. Alkoholowy zespół abstynencyjny jest dla alkoholika nie tylko uciążliwy, ale stanowić może zagrożenie dla jego życia lub zdrowia. Czym jest alkoholowy zespół abstynencyjny? Ile trwa i jakie są jego objawy?
Spis treści
Czym jest alkoholowy zespół abstynencyjny?
Alkoholowy zespół abstynencyjny, znany również jako zespół odstawienia alkoholowego, to jeden z wielu skutków nadużywania alkoholu. Jest to zespół objawów i dolegliwości spowodowanych nagłym odstawieniem lub drastycznym zmniejszeniem ilości spożywanego trunku. Teoretycznie pojawić się może u każdego uzależnionego, w praktyce jednak im dłużej i więcej dany człowiek pije, tym większe jest ryzyko rozwoju alkoholowego zespołu abstynencyjnego. Pierwsze objawy pojawiają się zwykle w ciągu 24-48 godzin od momentu odstawienia alkoholu, lecz mogą wystąpić wcześniej. Zdarza się bowiem, że dolegliwości występują już w ciągu kilku pierwszych godzin po wypiciu ostatniego drinka.
Przeczytaj również: Zapaść alkoholowa – czym jest i jakie są objawy
W dalszej części artykułu dowiesz się:
- Jakie są przyczyny syndromu odstawienia alkoholu?
- Jakie są objawy po odstawieniu alkoholu?
- Ile trwa alkoholowy zespół abstynencyjny?
- Jak wygląda leczenie zespołu odstawiennego?
Zespół odstawienia alkoholowego – Jakie są jego przyczyny?
Nawet umiarkowane ilości alkoholu, mogą powodować uczucie relaksu, odprężenia i błogiej lekkości. Po drinku poprawia nam się nastrój, nabieramy ochoty na żarty i dalszą zabawę. Jest to spowodowane tym, że alkohol jest substancją psychoaktywną, która wpływa bezpośrednio na mózg i działanie neuroprzekaźników w naszym układzie nerwowym. Człowiek, który regularnie pije duże ilości alkoholu, wykształca w sobie tolerancję i potrzebuje coraz większych ilości, aby poczuć pożądane efekty. To prowadzi z kolei do zmniejszonej syntezy wielu neuroprzekaźników i powoduje przykre objawy po odstawieniu alkoholu. Kiedy alkoholik przestaje nagle regularnie spożywać trunek, w jego układzie nerwowym gwałtownie zwiększa się ilość neurotransmiterów, co powoduje przykre dolegliwości.
Alkoholowy zespół abstynencyjny – objawy po odstawieniu alkoholu
Istnieją dwa typy alkoholowego zespołu abstynencyjnego. W zależności od przypadku występować mogą różne objawy o różnym stopniu nasilenia. 90% wszystkich przypadków stanowi łagodniejszy, niepowikłany zespół abstynencyjny, który obejmuje uciążliwe, aczkolwiek niegroźne objawy po odstawieniu alkoholu. Niepowikłany zespół odstawienny ogranicza się zazwyczaj do złego samopoczucia, bezsenności, zaburzeń lękowych, ewentualnie ataków paniki. Zdarza się, jednak że odstawienie alkoholu prowadzi również do depresji alkoholowej osoby uzależnionej.
Bezsenność po alkoholu, jak i w przypadku zespołu odstawiennego to naturalnego zjawisko, lecz często jest bardzo uciążliwym skutkiem ubocznym syndromu odstawiennego.
Niepowikłany alkoholowy zespół abstynencyjny – objawy:
- Drżenie mięśniowe dłoni, języka lub powiek;
- Rozdrażnienie;
- Rozbicie i osłabienie;
- Złe samopoczucie;
- Nudności i wymioty;
- Tachykardia;
- Podwyższone ciśnienie tętnicze;
- Wzmożone pocenie;
- Bóle i zawroty głowy;
- Zaburzenia snu i bezsenność;
- Nadwrażliwość na dźwięki i światło;
- Lęk, niepokój.
Alkoholowy zespół abstynencyjny – powikłania
Alkoholowy zespół abstynencyjny może być jednak niebezpieczny w przypadku cięższej jego postaci. Powikłany zespół abstynencyjny występuje w ok. 5-15% wszystkich przypadków i obejmuje znacznie szerszy zakres dolegliwości. Zaobserwować możemy wspomniane wcześniej objawy typowe dla niepowikłanej postaci zespołu abstynencyjnego, a ponadto wystąpić mogą takie zaburzenia jak napady drgawkowe i psychozy alkoholowe. Charakterystyczne jest również znaczne pobudzenie psychoruchowe, dezorientacja, urojenia, omamy czy delirium tremens, zwane białą gorączką alkoholową.
Alkoholowy zespół abstynencyjny – powikłania w cięższym przebiegu alkoholowego zespołu abstynencyjnego:
- Pobudzenie psychoruchowe, agresja lub autoagresja;
- Zaburzenia snu i zaburzenia rytmu dobowego, np. aktywność nocna;
- Delirium tremens;
- Napady drgawkowe i napady padaczki alkoholowej;
- Dezorientacja i zaburzenia świadomości;
- Halucynacje, urojenia i omamy: wzrokowe, dotykowe lub słuchowe;
- Silne zaburzenia lękowe i ataki paniki;
- Tachykardia, rozszerzenie źrenic, nadciśnienie tętnicze, czyli nadaktywność układu nerwowego;
- Psychozy alkoholowe, np. syndrom Otella.
Alkoholowy zespół abstynencyjny – ile trwa?
Objawy niepowikłanego alkoholowego zespołu abstynencyjnego są uciążliwe, lecz ustępują zwykle samoistnie już w ciągu kilkunastu godzin od momentu ich wystąpienia. Zdarza się, że utrzymują się do kilku dni, lecz są to bardzo rzadkie przypadki. Łagodniejsza postać zespołu abstynencyjnego ustępuje więc stosunkowo szybko, pod warunkiem jednak, że alkoholik pozostanie w trzeźwości.
W przypadku powikłanych zespołów odstawienia alkoholowego bywa różnie. Są one bowiem nie tylko uciążliwe, ale mogą stanowić też zagrożenie dla zdrowia i życia alkoholika. Występuje wówczas większe ryzyko wszelakich urazów, np. podczas napadów drgawkowych. Bardzo przykrym zaburzeniem jest również psychoza alkoholowa. Występuje ona najczęściej w ciężkich i długotrwałych przypadkach choroby alkoholowej, lecz związana z nią halucynoza spowodowana odstawieniem alkoholu, może ustąpić albo też przybrać postać przewlekłą.
Alkoholowy zespół abstynencyjny – leczenie
W przypadku lżejszej postaci alkoholowego zespołu abstynencyjnego leczenie nie jest zwykle konieczne. Jeżeli dolegliwości nie są mocno nasilone, wystarczy nawadnianie organizmu i odrobina cierpliwości. Objawy najczęściej ustępują same, warto jednak podkreślić, że niepowikłany alkoholowy zespół odstawienny może przekształcić się w powikłany, a wtedy niezbędna będzie pomoc medyczna. Chory, u którego rozwinie się delirium tremens, musi być monitorowany, wymaga zatem hospitalizacji. Majaczenie alkoholowe drżenne niesie ze sobą zagrożenie życia i może prowadzić do poważnych konsekwencji jak np. zaburzenia rytmu serca i depresja oddechowa. Chory z delirium tremens musi przyjmować leki i uzupełniać witaminy z grupy B1. W przypadku objawów wytwórczych niezbędne są także leki przeciwpsychotyczne.
Pamiętaj, że można tego wszystkiego uniknąć. Nigdy nie jest za późno, aby rozpocząć leczenie! Zgłoś się do naszego ośrodka terapii uzależnień i skorzystaj z pomocy naszych specjalistów. Nie obawiaj się alkoholowego zespołu abstynencyjnego – nawet jeśli się pojawi, szybko udzielimy Ci niezbędnej pomocy. Od wielu lat specjalizujemy się w leczeniu alkoholizmu i doskonale go znamy. Razem wygramy tę walkę!
Czytaj dalej:
O autorze
mgr Waldemar Wantoch-Rekowski
psycholog, specjalista psychoterapii uzależnień
Pomysłodawca i współwłaściciel Ośrodka „WANT”, od 20 lat pomagający osobom uzależnionym. Ukończył studia psychologiczne w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej w Sopocie oraz Studium Pomocy Psychologicznej i Studium Terapii Uzależnień w Warszawie. Odbył staż kliniczny oraz superwizje w WOTUW Stanomino i brał udział w wielu kursach i terapiach dla osób uzależnionych. W 2008 roku zaczął tworzyć Poradnię Leczenia Uzależnień w Szpitalu Specjalistycznym w Kościerzynie, a w 2013 roku, powołał do życia ośrodek terapii uzależnień „WANT”.