Alkoholowa kwasica ketonowa – co warto o niej wiedzieć?
Kwasica ketonowa to stan kojarzący się zwykle z poważnymi powikłaniami cukrzycy, bezpośrednio zagrażający życiu i zdrowiu osoby poszkodowanej. Dolegliwość ta nie dotyka jednak wyłącznie diabetyków – stosunkowo niewiele osób wie o istnieniu jej odmiany, czyli alkoholowej kwasicy ketonowej. Jak sama nazwa wskazuje, może ona wystąpić w przypadku długotrwałego nadużywania alkoholu. Na czym polega ten patologiczny stan? Jakie są objawy alkoholowej kwasicy ketonowej? Odpowiedzi znajdziesz w poniższym tekście.
Czego dowiesz się z artykułu:
- Czym jest alkoholowa kwasica ketonowa?
- Jakie są objawy alkoholowej kwasicy ketonowej?
- Jak zapobiegać alkoholowej kwasicy ketonowej?
Spis treści
Czym jest alkoholowa kwasica ketonowa?
Kwasica alkoholowa ketonowa to groźne metaboliczne powikłanie, występujące na skutek nadmiernego i długotrwałego spożywania alkoholu połączonego ze złym odżywianiem. Zdecydowanie najczęściej dotyka osób regularnie sięgających po duże ilości napojów procentowych (statystycznie ok. 10 % uzależnionych w wieku 20-60 lat), przy czym czasami obserwuje się przypadki kwasicy także po jednorazowym incydencie mocnego picia – u osób, które normalnie nie nadużywają alkoholu.
Kwasica określana jako mianem patologicznego stanu, podczas którego dochodzi do zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej organizmu, niekontrolowanej produkcji ciał ketonowych oraz obniżenia pH krwi. Utrzymywanie się tych dolegliwości przez dłuższy okres skutkuje wyniszczeniem organizmu i znacznym obniżeniem ogólnej wydajności psychofizycznej. Alkoholowa kwasica ketonowa uważana jest powszechnie za stan bezpośredniego zagrożenia życia
Kwasica ketonowa alkoholowa – jakie są przyczyny występowania?
Przyczyn alkoholowej kwasicy ketonowej należy do dopatrywać się w epizodach intensywnego spożywania alkoholu u osób uzależnionych, połączonych z odwodnieniem i głodem. W efekcie tych zachowań dochodzi do poważnych zaburzeń gospodarki węglowodanowej, m.in. spadku stężenia insuliny i glukozy we krwi. Osłabiony, niedożywiony organizm zaczyna produkować alternatywne źródła energii, czyli wspomniane już ciała ketonowe. Należą do nich takie związki chemiczne, jak kwas acetylooctowy, aceton czy kwas β-hydroksymasłowy, które zakwaszają organizm i prowadzą do rozwoju kwasicy metabolicznej.
Alkoholowa kwasica ketonowa – objawy, które powinny zaniepokoić
Symptomy alkoholowej kwasicy ketonowej są stosunkowo łatwe do zidentyfikowania, co wynika z pojawienia się nadmiaru ciał ketonowych. Mają one toksyczny, druzgocący wpływ na organizm, a ich obecność objawia się na początku m.in. suchością w ustach, odwodnieniem, wielomoczem i uczuciem zmęczenia/osłabienia organizmu. Na tym się jednak nie kończy – do tego mogą dochodzić poważniejsze dolegliwości, jak zaburzenia świadomości, dezorientacja, zawroty głowy oraz towarzyszące im często nudności i wymioty, a także bóle w okolicach brzucha i klatki piersiowej.
Dość charakterystycznym objawem kwasicy ketonowej jest również tzw. oddech Kussmaula, czyli patologiczny tor oddychania polegający na bardzo głębokim oddychaniu i jednocześnie zwiększonej liczbie oddechów (jest to jedna ze znanych form hiperwentylacji). Do tego dochodzi specyficzny zapach z ust, przypominający aromat przejrzałych jabłek – co wynika z obecności acetonu w wydychanym powietrzu.
Kwasica ketonowa to poważne zagrożenie zdrowia i życia
Choć łagodny przebieg alkoholowej kwasicy ketonowej nie wiąże się z utratą przytomności, może do niej dojść wraz z intensyfikacją pozostałych dolegliwości i zaburzeń. W skrajnych przypadkach chory może nawet zapaść w śpiączkę. Zignorowanie objawów kwasicy może skutkować także wieloma innymi schorzeniami, np.:
- napadami padaczkowymi,
- majaczeniem alkoholowym,
- arytmią serca,
- niewydolnością nerek,
- ostrym zapaleniem trzustki.
Jak zapobiegać występowaniu kwasicy ketonowej po alkoholu?
Jako że kwasica ketonowa alkoholowa może wystąpić na skutek nadmiernego picia u osób zmagających się z uzależnieniem, wskazane jest podjęcie terapii pod okiem doświadczonych specjalistów od nałogów, w tym alkoholizmu. Polecanym rozwiązaniem jest prywatny ośrodek leczenia uzależnień, gdzie można liczyć na profesjonalną pomoc medyczną, farmakologiczną oraz psychologiczną. Proces terapeutyczny najczęściej rozpoczyna detoksykacja alkoholowa. Warto sprawdzić, jaka jest cena leczenia uzależnienia od alkoholu – mimo że kwoty nie należą do najniższych, to nie one powinny decydować o rozpoczęciu terapii. Życie i zdrowie chorych zawsze powinno być traktowane priorytetowo.
Podsumowanie
Z tematem alkoholowej kwasicy ketonowej bezpośrednio łączą się także inne zagadnienia: cukrzyca alkoholowa oraz dieta w chorobie alkoholowej. Warto mieć na uwadze, że długotrwałe spożywanie nadmiernych ilości alkoholu może skutkować rozwinięciem się cukrzycy, a następnie występowaniem kwasicy ketonowej spowodowanej niedoborem insuliny (w cukrzycy typu 1. bądź w późnej fazie cukrzycy typu 2.). Nie pozwól, by alkohol przejął kontrolę nad Twoim życiem i wyniszczył Twój organizm. Znasz kogoś, kto zmaga się z nałogiem i doświadczył epizodów kwasicy ketonowej – bądź sam przez to przechodzisz? Zgłoś się do specjalistów z ośrodka terapii uzależnień WANT, by otrzymać kompleksową pomoc.
O autorze
mgr Waldemar Wantoch-Rekowski
psycholog, specjalista psychoterapii uzależnień
Pomysłodawca i współwłaściciel Ośrodka „WANT”, od 20 lat pomagający osobom uzależnionym. Ukończył studia psychologiczne w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej w Sopocie oraz Studium Pomocy Psychologicznej i Studium Terapii Uzależnień w Warszawie. Odbył staż kliniczny oraz superwizje w WOTUW Stanomino i brał udział w wielu kursach i terapiach dla osób uzależnionych. W 2008 roku zaczął tworzyć Poradnię Leczenia Uzależnień w Szpitalu Specjalistycznym w Kościerzynie, a w 2013 roku, powołał do życia ośrodek terapii uzależnień „WANT”.