Alkoholizm wśród młodzieży

Polak dużo narzeka i dużo pije – Tak mówią o nas na świecie. Zawsze znajdziemy okazję, aby się napić – święta, urodziny, chrzciny, komunie, wesela. Można również uczcić imieniny Ani – “Ani moje, ani twoje”...

Alkohol towarzyszy nam podczas większości imprez i uroczystości, a okazjonalne picie jest powszechnie akceptowane – “Normalne przecież, że każdy sobie czasem wypije!”. Pijemy więc wskutek panującej u nas obyczajowości, a skoro takie zwyczaje panują wśród dorosłych, przenoszą się również na młodzież. Statystyki już biją na alarm, gdyż ponad 90% piętnastolatków przyznaje, że piło już alkohol. Co piąty z nich się upił. Wiek inicjacji alkoholowej stale się obniża, a picie alkoholu przez nieletnich staje się dużym problemem. Alkoholizm u młodzieży to plaga XXI wieku! Dlaczego młodzi ludzie sięgają po alkohol? Jakie są skutki picia alkoholu przez młodzież?

Picie alkoholu przez nieletnich i alkohol wśród młodzieży

Tak naprawdę wszystko zaczyna się już w dzieciństwie, gdyż alkohol pojawia się w naszym życiu bardzo szybko. Winne są przede wszystkim panujące w Polsce zwyczaje. Dzieci bardzo szybko oswajają się z obecnością trunku na stole, gdyż widzą go podczas świąt i uroczystości rodzinnych. Wielu rodziców nawet na urodziny 3-latka kupuje bezalkoholowego szampana, nie zdając sobie sprawy, że tworzą w ten sposób zgubny model postępowania. Daje to dziecku prosty przekaz, że na urodziny i święta, musi być alkohol. To sprawia, że od najmłodszych lat nie widzą one w piciu zupełnie nic złego. Dziecko szybko zakoduje, że skosztowało bezalkoholowego szampana i z chęcią spróbuje prawdziwego, gdy tylko nadarzy się okazja. Sposobności takiej na pewno nie zabraknie, gdyż w 68% przypadków, pierwszą szklankę alkoholu proponuje nastolatkowi osoba z rodziny lub najbliższego otoczenia. Często dzieje się to w obecności rodziców, którzy niejednokrotnie pozwalają mu poznać alkohol w domu, wierząc, że nie będzie pił poza domem. Złudne to nadzieje.

Przeczytaj również: Syndrom DDD (Syndrom Dorosłego Dziecka z Rodziny Dysfunkcyjnej)

Alkohol wśród młodzieży – Picie alkoholu przez nieletnich jest coraz większym problemem!

Alkohol wśród młodzieży jest coraz większym problemem, a statystyki są bardzo niepokojące. Sięgamy po trunki coraz częściej i w coraz młodszym wieku. Przeciętny wiek inicjacji alkoholowej polskiego nastolatka to ok. 13 lat, lecz czasem piją go już dwunastolatki, a nawet dzieci poniżej 10. roku życia. Wyniki badań przeprowadzonych wśród młodzieży gimnazjalnej i szkół średnich, jednoznacznie wykazują, że alkohol jest łatwo dostępny i bardzo powszechny. Do picia przyznaje się aż 92% 15–16-latków i 96% uczniów w wieku 17–18 lat. 13% upiło się przynajmniej 3 razy w ciągu ostatniego miesiąca, z tym że częściej byli to chłopcy (50%), niż dziewczęta (39%) oraz uczniowie zasadniczych szkół zawodowych (51%). Nieco rzadziej upijają się licealiści (44%) i uczniowie technikum (43%). Nie odnotowano zależności między wykształceniem rodziców a upijaniem się dzieci. Nie ma znaczenia też pozycja społeczna i stan materialny rodziny – Upija się młodzież z uboższych, jak i z bogatszych domów.

Przeczytaj również: Czy codzienne picie piwa szkodzi? - Skutki uboczne uzależnienia od piwa


 

Potrzebujesz pomocy lub ktoś z Twoich bliskich?
Koniecznie skontaktuj się z naszym ośrodkiem leczenia uzależnień. Pomożemy!

Jaki alkohol pije młodzież?

W 2018 roku uczniowie najczęściej wybierali piwo i aż 74% badanych deklarowało spożycie w ostatnim miesiącu. Na drugim miejscu uplasowała się wódka i inne mocne alkohole, a na trzecim, najmniej popularnym wśród młodzieży trunkiem okazało się wino. Za nim opowiedziało się jedynie 43% nastolatków, z czego zdecydowana większość to dziewczęta z zasadniczych szkół zawodowych.

Co ciekawe, czynnikiem wpływającym na wybór alkoholi jest wykształcenie rodziców. Zaobserwowano bowiem, że dzieci rodziców z wykształceniem podstawowym zdecydowanie częściej wybierają wódkę, niż wino, a im wyższe wykształcenie matki i ojca, tym niższy odsetek nastolatków sięgających po piwo. Przy wyborze alkoholu znaczenie ma również status materialny, gdyż osoby oceniające warunki rodziny jako dobre, częściej piją wódkę i inne mocne alkohole.

Moda na picie alkoholu przez nieletnich – Dlaczego młodzież sięga po alkohol?

Skąd bierze się alkoholizm wśród młodzieży? Dlaczego tak szybko zaczynają pić? Młodzież pije z różnych powodów, a jednym z nich jest presja rówieśników. Młodemu człowiekowi zależy na akceptacji i przynależności do grupy. Najważniejsza jest pozycja i opinia wśród koleżanek i kolegów. Nikt nie chce odstawać od towarzystwa i narażać się na odrzucenie. Za namową znajomych, z obawy przed wyśmianiem, nastolatek sięga po piwo albo drinka. Poza tym alkohol wprowadza w stan euforii, dodaje odwagi, eliminuje poczucie wstydu i nieśmiałości. Zwalnia hamulce, mechanizmy samokontroli i pozwala się dobrze bawić. Obecnie praktycznie każda impreza nastolatków suto zakrapiana jest napojami wyskokowymi.

Alkohol wśród młodzieży pojawia się również w związku z silną potrzebą poczucia się dorosłym i chęcią przekraczania ustanowionych granic. Człowiek chce poczuć, jak smakuje zakazany owoc i w ten sposób wyraża swój bunt wobec zakazów. Niemała grupa młodzieży sięga też alkohol z czystej ciekawości. Inicjację ułatwia również prosty dostęp do trunków, gdyż ich zakup nie sprawia w zasadzie żadnych trudności. Przepisy zabraniające sprzedaży alkoholu nieletnim są nagminnie naruszane, często nawet nieświadomie. Dziś nawet uczennica gimnazjum może wyglądać jak osoba pełnoletnia.

Jednak picie alkoholu przez nieletnich to nie tylko efekt dojrzewania. Jednym z powodów nadużywania trunków przez młodzież są także doświadczenia rodzinne i kłopoty w domu lub w szkole. Wielu młodych ludzi sięga po procenty, gdyż z pozoru ułatwiają one rozwiązanie problemów i trudnych sytuacji. Badania pokazują również, że dzieci, które wychowały się w domach z problemem alkoholowym, mają 4 razy większe szanse, aby samemu popaść w uzależnienie. Nastolatek, widząc pijanych rodziców, utrwala sobie model funkcjonowania dysfunkcyjnej rodziny. Przyjmuje, że alkohol jest normalnym elementem życia codziennego i powiela wyniesione z domu wzorce zachowań.

Przeczytaj również: Alkoholizm w rodzinie – skutki i wpływ picia na życie rodzinne

Alkoholizm u młodzieży – Jak rozpoznać, że nastolatek uzależnił się od alkoholu?

Nie ma badań, które wskazywałyby jednoznacznie, jak i kiedy młodzież uzależnia się od alkoholu. Z oceny specjalistów wynika jednak, że im wcześniej nastąpiła inicjacja, tym szybciej popada on w nałóg. Amerykańscy naukowcy dowiedli, że młodzież, która sięgnęła po kieliszek przed ukończeniem 15. roku życia, uzależnia się cztery razy częściej niż osoba, która zrobiła to po 20 urodzinach. Jednak to, kiedy okazjonalne picie nastolatka zmienia się w nałóg, w dużej mierze zależy również od tego, jak dużo i jak często pije. Przyjmuje się, że 1,5 – 2 lata regularnego picia prowadzi do uzależnienia. Może to jednak nastąpić szybciej.

Jak poznać, że nastolatek uzależnił się od alkoholu? Nie zawsze jest to proste, gdyż młodzież zwykle ukrywa picie przed rodzicami. Wiele objawów świadczących o uzależnieniu, może też wynikać z trudnego okresu dojrzewania i nie mieć nic wspólnego z nałogiem. Jeśli jednak zaobserwujemy równocześnie kilka sygnałów ostrzegawczych, warto przyjrzeć się dziecku bliżej. Po czym rozpoznać alkoholizm u nastolatka? Wśród objawów zaobserwować można:

  • wyraźny spadek zainteresowań;
  • frustrację, napady złości i wrogość;
  • problemy w szkole, zarówno z nauką, jak i z zachowaniem;
  • unikanie kontaktu z rodziną i ukrywanie szczegółów na temat życia poza domem;
  • częste huśtawki nastroju i popadanie ze skrajności w skrajność – od nadmiernego pobudzenia do apatii;
  • zmianę zwyczajów w jedzeniu i spaniu, np. zmniejszenie lub zwiększenie apetytu, późniejsze wstawanie lub chodzenie spać;
  • wyczuwalny zapach alkoholu, zaczerwienione oczy, nieobecne spojrzenie;
  • brak dbałości o wygląd i higienę osobistą;
  • większe potrzeby finansowe, ukrywanie szczegółów na temat przeznaczenia kieszonkowego, podbieranie pieniędzy, przywłaszczanie reszty z zakupów;
  • rozdrażnienie i zdenerwowanie w przypadku pytań o nowych przyjaciół i znajomych.

Sprawdź również: Test na alkoholizm

Zdrowotne skutki picia alkoholu przez młodzież

Skutki picia alkoholu przez młodzież i osoby w młodym wieku są poważne i daleko idące. Alkohol negatywnie wpływa na rozwój i funkcjonowanie poszczególnych organów i układów w ciele człowieka. Nasz mózg kształtuje się do 25. roku życia, a alkohol zdecydowanie nie jest mu obojętny. W rozwijającym się mózgu pijącego nastolatka powstaje mniej komórek mózgowych niż u jego niepijącego rówieśnika. Dostrzec można również pewne zmiany w funkcjonowaniu neuroprzekaźników.

Etanol powoduje gwałtowne rozkurczanie naczyń krwionośnych, co niesie ryzyko zaburzenia akcji serca. Może też powodować nadciśnienie tętnicze i prowadzić do trwałego uszkodzenia mózgu. Nadmiar alkoholu sprzyja rozwojowi stanów zapalnych błony śluzowej jamy ustnej, żołądka i dwunastnicy. Alkohol odwadnia i wypłukuje z organizmu witaminę B, zaburza przyswajanie reszty witamin i składników odżywczych. Zmniejsza też odporność organizmu, przez co jest on podatny na działanie bakterii i wirusów. U młodych osób nawet niewielkie ilości alkoholu mogą powodować bóle głowy, nudności, wymioty, bóle brzucha i wiele innych dolegliwości. Co więcej, młodzież nie wie zazwyczaj, jak działa na nich trunek, co sprawia, że są bardziej narażeni na przedawkowanie.

Psychologiczne skutki picia alkoholu przez młodzież

Warto pamiętać, że szkody zdrowotne to jedynie część przykrych konsekwencji. Skutki picia alkoholu przez młodzież sięgają znacznie głębiej, gdyż młodzi alkoholicy zasilają często szeregi marginesu społecznego. Wszczynają bójki, demolują osiedla, dopuszczają się kradzieży i lekceważą ogólnie przyjęte normy społeczne. Picie negatywnie wpływa zarówno na organizm, jak i psychikę nastolatka. Psychologiczne konsekwencje nadużywania alkoholu, wynikają z niekorzystnego działania etanolu na ośrodkowy układ nerwowy. Alkohol upośledza procesy logicznego myślenia i zapamiętywania, ogranicza możliwość uczenia się i nawet niewielka jego ilość osłabia wzrok, słuch oraz precyzję ruchów. Spośród skutków wczesnego alkoholizmu wyróżnić należy m.in.

  • brak sprawności intelektualnej,
  • zaburzenia koncentracji,
  • zaburzenia pamięci,
  • wzmożoną drażliwość,
  • pobudliwość,
  • skłonność do agresji i irytacji,
  • obniżoną aktywność psychiczna,
  • problemy w nauce,
  • niezdyscyplinowanie,
  • problemy wychowawcze,
  • upośledzone funkcjonowanie społeczne.

Najpoważniejszym skutkiem nadużywania alkoholu przez młodzież jest jednak uzależnienie alkoholowe. Osoba młoda o wiele szybciej popada w nałóg! Mimo iż okres dorastania rządzi się swoimi prawami i usprawiedliwia wiele popełnionych błędów, warto pamiętać o zdrowym rozsądku. Młodzi uważają często, że od piwa nie można się uzależnić, a alkoholizm ich nie dotyczy. Cóż, wielu alkoholików myślało tak samo… ale to nieprawda! Piwo uzależnia jak każdy alkohol, a alkoholizm dotyka starszych i młodszych. Bardzo łatwo można wejść z uzależnieniem w dorosłe życie, lecz trudniej go później pokonać. Zwłaszcza że konsekwencje odczuwa się przez całe życie.

O autorze

mgr Waldemar Wantoch-Rekowski

psycholog, specjalista psychoterapii uzależnień

Pomysłodawca i współwłaściciel Ośrodka „WANT”, od 20 lat pomagający osobom uzależnionym. Ukończył studia psychologiczne w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej w Sopocie oraz Studium Pomocy Psychologicznej i Studium Terapii Uzależnień w Warszawie. Odbył staż kliniczny oraz superwizje w WOTUW Stanomino i brał udział w wielu kursach i terapiach dla osób uzależnionych. W 2008 roku zaczął tworzyć Poradnię Leczenia Uzależnień w Szpitalu Specjalistycznym w Kościerzynie, a w 2013 roku, powołał do życia ośrodek terapii uzależnień „WANT”.

 

 

Call Now Button